Hoofdredactie
De hoofdredactie van de QFWF juicht de geest van verzet tegen onderdrukking van het artikel ‘Dictaturen en religie’ van de hand van Wim Lamfers van harte toe.
Neemt niet weg dat ze niet achter de inhoud van de passage van de auteur staat, waarin de bijbel/ het christelijk geloof principieel toleranter en rechtvaardiger wordt geacht dan de koran/ de islam.
De hoofdredactie vindt zulke thema’s voer voor theologische discussies. Daarin schuilt het gevaar — eigen aan monotheïstische godsdiensten — dat de ‘eigen’ religie als inherent beter wordt gezien dan andere wereldreligies en wijsheidstradities.
Dan ontstaan er discussies om het eigen gelijk: sommige passages uit de Bijbel, de Koran en de Thora worden aangehaald en opponenten wijzen vervolgens op andere passages en teksten, die daarmee in strijd zijn. Theologische strijd op papier en ook daarbuiten heeft de samenstelling van de drie heilige boeken bepaald.
Uit naam van het geloof
In het geval van de Bijbel streden bisschoppen om de waarheid tijdens Synodes, vooral in de 4e eeuw toen het christendom als staatsgodsdienst was uitgeroepen onder keizer Constantijn. Machtsstrijd en kerkpolitiek resulteerden in een schifting welke geschriften als orthodox en welke als apocrief zijn aangemerkt.
In het kielzog van deze geschiedenis is er niet alleen druk uitgeoefend op de gelovigen het ware geloof volgens de kerk te belijden.
Ook zijn er in naam van het orthodoxe geloof (dat letterlijk ‘de rechte leer’ betekent) groepen als ongelovigen, heidenen en ketters buitengesloten, gemarginaliseerd en verketterd. Wie de geschiedenis bestudeert constateert helaas onderdrukking en vervolgingen: gedurende zeven kruistochten na 1096, de heksenverbrandingen in het Middeleeuwse Europa (wat ook in het Verlichte Europa nog doorging…), de joden– en melaatsenverbrandingen tijdens de pest, de Moren in Spanje in de 13e eeuw onder Alfons de Wijze, en de Kathaarse gemeenschappen in Zuid Frankrijk) ook te vuur en te zwaard bestreden.
Uitwisseling en verbinding tussen culturen en religies
Visie van de QFWF is dat de questie achter de kwestie bestaat uit de vraag in hoeverre religieuze stromingen op basis van hun heilige geschriften in plaats van fundamentalistische een verdraagzame geest uitdragen.
Een open geest: vanuit die houding zijn er in alle heilige geschriften verhalen en symboliek te vinden die de quest for wisdom voeden. In plaats van het in pacht hebben van de waarheid een quest naar zin en betekenis over de vragen van het leven. Door uitwisseling tussen alle wijsheidstradities en daarmee de verbinding tussen culturen en religies.
Op het Wijsheidsweb is meer voer over deze heikele kwesties te vinden, onder meer van de auteurs, waaraan de historische voorbeelden zijn ontleend:
- De Haas, F. (2020). Servus: Macht, slavernij, uitbuiting en verzet. Haarlem: In de Knipscheer.
- De Haas, F. (2019). De Assepoester van het Midden-Oosten 1 nl/de-assepoester-van-het-midden-oosten-1
- De Haas, F. (2019). De Assepoester van het Midden-Oosten 2 nl/de-assepoester-van-het-midden-oosten-2
- Delhaas, S. (2001) Vrouwen op kruistocht, Doorkijk, KVG, oktober 2001. nl/wijsheid/vrouwen-op-kruistocht
- Moerland, B. (1992). Montségur. Gnosis, gnostiek en de katharen. Den Haag: Synthese Mirananda.
- Pagels, E. (1988). Adam, Eve, and the Serpent. London: Penguin books.
- Van der Stappen-Heyvaert, J. (2021). “Het kan nog erger:
De Zwarte Dood”. nl/wijsheid/het-kan-nog-erger-de-zwarte-dood - Wessels, A. (2001). Islam verhalenderwijs. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds.
[1] Bron: Flagellantenprocessie in Doornik, miniatuur uit de kroniek van Aegidius Li Muisis (1349).