Ajó pa sémpr

Fred de Haas, tekst, vertaling / bewerking

Bron: Antilliaans Dagblad, zaterdag 23 mei 2020

deel 1 – deel 2 – deel 3 – deel 4 – deel 5 – deel 6 – deel 7 – deel  8 – deel 9 – deel 10 – deel 11 – deel 12

Luis Daal

Goede wijn behoeft geen krans. In het poëtisch werk van de gelauwerde Curaçaose dichter Luis Daal zijn de woorden eenvoudig, onopgesmukt en even gewoon als de voorwerpen die ze aanduiden: een verlaten put, een kerkhof …
Ze vormen beelden die de poëtische geladenheid van dingen, waar de voorbijganger vaak achteloos langs loopt, aan ons openbaren.

In Kosecha di Maloa (Snelle Maïsoogst) reiken de dingen waarover de dichter spreekt naar het voornaamste doel van poëzie: het omzetten van de tastbare werkelijkheid van de wereld in innerlijke, intuïtieve waarheid.

Kosecha di Maloa is een verzameling gedichten die Luis Daal schreef in de enkele maanden die hij op Curaçao doorbracht in 1960/61. Ze zijn geïnspireerd door wat hij daar heeft ervaren, door de herinneringen die in hem opkwamen in de ontmoeting met zijn geboorte-eiland, met zijn eilandgenoten, na een afwezigheid van acht jaar.
Het gedicht Ajó pa sémpr, geschreven in de spelling die hijzelf prefereerde, illustreert de ondertoon van Daal waarin hoop en wanhoop hand in hand gaan, samen met blijdschap over wat er altijd zal zijn.

Het verblijf van Daal op Curaçao duurde maar kort. Hij moest zijn oogst, zijn ‘kosecha’ aan indrukken snel binnenhalen, net zo snel als de ‘maloa’ geoogst moet worden. ‘Maloa’ is een woord dat is afgeleid van het Spaanse ‘mala hoja’ (letterlijk: ‘slecht blad’), een maïssoort die alleen maar een stengel en bladeren heeft, een vroege maïs, die meteen hoog opschiet en vlug geoogst wordt.

Ajó pa sémpr verscheen in de tweetalige bundel Na Ora Oradu/ Te juister stonde, (Flamboyant/P, 1976), gedichten van Luis Daal in de vertaling van Fred de Haas.
Ook het gedicht  Flor di boka, een doorvoelde ode aan zijn moedertaal het Papiaments, maakt deel uit van deze bundel.

^[1] Luis Daal (1919-1997)