Mensis Julius, hooimaand , ook vennemaand, dondermaand
Machteld Roede
calendarium 1, calendarium 2, calendarium 3 en calendarium 4 — januari 1, januari 2 en januari 3 — februari 1, februari 2 en februari 3 — maart 1, maart 2, maart 3, maart 4 en maart 5 — april 1, april 2, april 3 en april 4 — mei 1, mei 2, mei 3, mei 4 en mei 5 — juni 1, juni 2, juni 3 en juni 4 — juli 1, juli 2, juli 3 en juli 4 — augustus 1, augustus 2 en augustus 3 — september 1, september 2, september 3 en september 4 — oktober 1, oktober 2, oktober 3 en oktober 4 — november 1, november 2, november 3 en november 4 — december 1, december 2, december 3 en december 4
Juli 2022, upgrade september 2025
Kalender
Julius was volgens de Romeinse kalender de vijfde maand en werd dan ook aanvankelijk door de Romeinen Quintilis (de vijfde maand) genoemd. Na de dood van Julius Caesar in het jaar 44 v.o.j werd het Julius. De Latijnse vorm Julius en de verbogen vormen Julij (genitief) en Julio (datief) waren bij ons nog tot in de 19e eeuw gebruikelijk.
Juli telt 31 dagen en is de zevende maand van het jaar in de Gregoriaanse kalender
De Franse republikeinse (of Jakobijnse) kalender (1793 tot 1806) kende de zomermaanden Messidor (Oogstmaand) van 19 juni-18 juli en Thermidor (Hittemaand) van 19 juli-17 augustus.
Een jaar van 365 dagen is half voorbij op 2 juli om 12 uur ‘s middags. Alleen een schrikkeljaar is vanwege de extra 29 februari al om middernacht van 1 op 2 juli, half voorbij. De 1e juli hoort dus nog bij de eerste helft van het jaar.
Julius Caesar
De maand Julius is vernoemd naar Gaius Julius Caesar, de Romeinse politicus, generaal, veldheer, staatsman en ook schrijver, zowel beschreven als held en als oorlogsmisdadiger. Na zijn verovering van Gallië en de burgeroorlog tegen zijn vroegere bondgenoot Pompeius, die getrouwd was Caesars dochter Julia, werd hij dictator van het Romeinse Rijk. De Romeinse republiek werd tot het Romeinse Keizerrijk. Caesar was geboren in een arme wijk van Rome op 12 of 13 juli rond het jaar 100 v.o.j. en werd vermoord met 23 dolkstoten tijdens een bijeenkomst van de Senaat op de Idus (de 15e) van maart 44. Na zijn dood werd zijn geboortemaand omgedoopt in Iūlius.
Romeinse generaals waren verplicht hun veldtochten te rapporteren, maar Julius Caesar beschreef zijn vele veldtochten in een eigen typerende stijl. Vooral zijn verslagen De bello Gallico, over zijn verovering als proconsul van Gallië (rond 58 tot 50), werden bekend, ja werden zelfs leesvoer voor gymnasiasten.
Sectio caesarea
De benaming van de keizersnede of sectio caesarea — de operatieve verlossing van een zwangere vrouw via de buikwand — zou verwijzen naar Julius Caesar die zo ter wereld zou zijn gekomen. (Hoewel Caesar geen keizer was, zijn van zijn familienaam wel ‘keizer’ en ‘tsaar’ afgeleid).
In klassieke tijden overleefde echter de moeder de ingreep vrijwel nooit; de eerste keer dat de moeder in leven bleef was rond 1500. Caesars moeder Aurelia, die hem grotendeels alleen opvoedde, is zeker niet bij zijn geboorte overleden. Het misverstand ontstond waarschijnlijk door de passage van Plinius de Oudere, die vermelde dat ‘de eerste der Caesars uit de baarmoeder van zijn moeder was gesneden’, wat verwees naar de verlossing van Gaius’ verre voorouder Sextus Julius Caesar.
Het Sterrenbeeld Kreeft — Cancer
Toen de astronoom Claudius Ptolemaeus in de 2e eeuw gedetailleerd de sterrenbeelden van de noordelijke hemelkoepel beschreef, stond de zon vanaf circa 21 juni in het dierenriem sterrenbeeld Kreeft. Door de langzame beweging van de aardas (precessie) treden echter verschuivingen op en de zon staat tegenwoordig in dit sterrenbeeld van 20 juli tot 10 augustus.
De naam Kreeftskeerkring is dus eigenlijk niet meer correct. Het blijft echter de benaming van de hoogste breedte op het noordelijk halfrond waar de zon loodrecht boven het aardoppervlak kan staan. Deze meest noordelijke positie wordt bereikt rond 21 juni, de zomerzonnewende.[6] Het markeert het begin van de noordelijke astronomische zomer, die eindigt rond 23 september. De meteorologische zomer loopt van 1 juni tot 1 september.
Juli is de maand van het sterrenbeeld kreeft (22 juni–22 juli) en leeuw (23 juli-22 augustus).
Volgens de Griekse mythologie hangt het sterrenbeeld Kreeft (Latijn Cancer) samen met het tweede van de twaalf werken van de halfgod Herakles (Hercules bij de Romeinen), de zoon van oppergod Zeus en prinses Alkmene. Hij vocht hierbij met de veelkoppige waterslang Hydra. Dit was extra moeilijk doordat oppergodin Hera — die uit wraak voor het overspel van haar echtgenoot Herakles steeds weer dwars zat — een grote krab stuurde om de Hydra te helpen.
De kreeft (het Latijnse cancer betekent zowel kreeft als krab) beet Heracles in zijn hiel en bemoeilijkte zo zijn aanval, maar Hercules wist hem te doden. Daarna nam Hera hem mee en plaatste hem als het sterrenbeeld Kreeft aan de hemel.
Enkele jaarlijkse dagen uitgelicht
Zomermaand
Juli is een echte zomermaand, met veel zonnige dagen. Een vakantiemaand, al zijn ongemerkt de dagen steeds wat korter, lengen de nachten.
In augustus duurt elke nacht drie minuten langer; eind augustus is er bijna twee uur minder daglicht. Er is ‘s nachts meer tijd om af te koelen en overdag korter tijd om zonenergie op te slaan in muren, grond en water.
Herdenking afschaffing slavernij
Op 1 juli 1863 schafte Nederland de slavernij in zijn koloniën af. Dat is laat. Het Britse Rijk verbood de slavernij in 1833 met de Slavery Abolition, Frankrijk volgde in 1848.
Nederland schafte de slavernij in etappes af. Weliswaar schaftte Koning Willem I in 1815 de slavenhándel af en besloot Nederland In 1848 dat de slavernij zou worden afgeschaft. Maar pas januari 1860 kwam in Nederlands-Indië een einde aan de slavernij, en juli 1863 met de Emancipatiewet aan de slavernij in Suriname en het Caribisch gebied.
De slavenhouders werden voor elke slaaf met 300 gulden schadeloos gesteld. De ruim 45.000 oorspronkelijk Afrikaanse vrijgemaakten, waarvan 34.441 in Suriname, kregen niets. Bovendien was helaas in de wet vastgelegd dat de slaven op de plantages in Suriname nog tien jaar onder toezigt van den Staat bleven vallen. Zodat ze, nu wel betaald, nog tot 1873 op de plantages moesten blijven werken.
Tachtig jaar later op juli 1943 herdacht Suriname al 1 juli 1863. Op 1 juli 1955 werd Keti koti (Sranantongo, Ketenen Gebroken) een officiële Surinaamse feestdag.
Sinds 2000 viert ook Nederland Keti koti, met sinds 2009 een officiële bijeenkomst bij het op 1 juli 2002 in het Oosterpark in Amsterdam onthulde monument, met speciale rituelen, toespraken en kransleggingen. De Engelstalige Bovenwindse eilanden Saba, Eustatius en Sint Maarten noemen de feestdag Emancipation Day.
Nationale Komkommerdag
Op 1 juli is het de Nationale Komkommerdag, sinds de introductie in 2010 door het GroentenFruit Bureau. Het is tevens het begin van de komkommertijd, waarin nieuwsredacties en politici met vakantie gaan, wat ruimte in de media geeft voor wat luchtiger, minder relevante bijdragen. Multatuli gebruikte de term al.
Independence Day
Op de Fourth of July vieren de Verenigde Staten van Amerika de aanname van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring op 4 juli 1776, waarin de onafhankelijkheid van de VS tegenover het Koninkrijk Groot-Britannie werd bevestigd. Het is een nationale feestdag met parades, barbecues, spelletjes en ‘s avonds overal centraal afgestoken vuurwerkspektakel.
In Philadelphia staat de Liberty Bell, een van de bekendste symbolen van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog. Het verhaal gaat dat de klok op 8 juli 1776 werd geluid om de burgers van Philadelphia samen te roepen voor het voorlezen van de Declaration of Independence, en in 1774 bij de opening van het First Continental Congress. Misschien ook in 1775 na de Battle of Lexington and Concord. In de 19e eeuw ontstond er een scheur in de klok. De huidige brede scheur is het resultaat van verscheidene reparatiepogingen.
Quatorze Juillet
De 14e juli — Quatorze Juillet — is in Frankrijk is sinds 1880 de nationale feestdag, ter herinnering aan de bestorming van de Bastille-gevangenis in 1789, het begin van de Franse Revolutie.
Het wordt gevierd met veel vuurwerkshows op de voorafgaande avond en op de avond van de 14e zelf.
‘s Morgens is er in Parijs op de Champs-Elysées een grote militaire parade, afgenomen door de Franse president.
De dag van de Tijger
De Internationale Dag van de Tijger, 29 juli, vraagt wereldwijd aandacht voor het behoud van tijgers en hun leefgebieden, en steun voor hun bescherming.
De tijger (Panthera tigris) — de koning van de jungle — behoort tot de familie van de katachtigen (Felidae). De Bengaalse tijger is de grootste katachtige ter wereld. Een mannetje kan 3,10 m lang worden en 258 kg wegen, de vrouwtjes behalen een lengte van 2,65 m en een maximaal gewicht van 160 kg. Tijgers komen in het wild alleen verspreid over Azië voor. Het is geen sociaal dier: de enige groepen bestaan uit moeder en welpen.
Elke tijger heeft een uniek strepenpatroon; niet alleen de vacht, maar ook de huid is gestreept. Met hun camouflagestrepen zijn ze goed aangepast aan het leven in het bos. In China leest men het woord ‘koning’ (王) in de strepen op het voorhoofd van een tijger.
Tijgers zijn solitair jagende roofdieren, dikwijls vanuit een hinderlaag. Hun dieet bestaat voornamelijk uit middelgrote hoefdieren, maar soms jagen ze op grotere prooien. Ze kunnen enorme sprongen van wel zes meter maken. Het zijn goede zwemmers; ze baden vaak in meren en rivieren, die ze gemakkelijk kunnen oversteken.
Een tijger is niet heel vocaal. Ze grommen zelden, alleen om met elkaar te communiceren over een grote afstand. Wanneer ze zich bedreigd voelen produceren ze een soort geblaas.
De tijger heeft een groot leefgebied nodig, maar zijn levenskansen worden sterk bedreigd door het steeds verder oprukken van de mens, waardoor rustige natuurgebieden verloren gaan. Ook is er steeds minder groot wild als voedsel aanwezig. Bovendien vallen tijgers vaak ten prooi aan stropers vanwege de unieke vacht. Terwijl ook de botten en lichaamsdelen, zeer gewenst om te verwerken in medicijnen, op de zwarte markt veel geld opbrengen.
Tijgers spelen als super-predatoren een essentiële rol in het ecologisch evenwicht van hun leefgebieden. Door het beschermen van tijgers worden ook hun leefgebieden en vele andere diersoorten beschermd.
Tijdens de Tiger Summit in Sint-Petersburg in 2010 kwamen regeringsleiders en natuurbeschermingsdeskundigen samen met de opzet de tijgerpopulatie te verdubbelen. Sindsdien is in landen als India en Nepal de tijgerpopulatie toegenomen. In 2016 werd de totale tijgerpopulatie geschat op zo’n 3890 dieren; voor het eerst sinds jaren een stijging in aantal.
Symboliek
De Tijger speelt een belangrijke rol in diverse oosterse tradities. In de oude heilige Hindoegeschriften staat in de Purana de tijger voor vuur, goddelijke energie en uitstraling, in de Vedānta voor transformatie en vuur. Het holistisch geneeskundig Ayurveda ziet de tijger als een essentieel element voor stofwisseling, energie en huidglans.
In India is de tijger symbool voor licht en energie, en bij de gezondheidswetenschappen voor metabolisme en vitaliteit.
Het Chinese sterrenbeeld Tijger (‘Hu’ (虎) in het Chinees) vertoont moed, leiderschap en een avontuurlijke geest. Mensen geboren in het jaar van de Tijger worden als krachtig, energiek en vastberaden, maar ook als impulsief en soms onvoorspelbaar beschreven.
Roze Maandag
Sinds 1990 is de eerste maandag van de juli-kermis in Tilburg Roze Maandag. Het groeide uit tot een van de grootste homo-emancipatie en –integratie evenementen met jaarlijks tussen de 250.000 en 300.000 bezoekers.
Wimbledon
In Juli vindt in de Londense buitenwijk Wimbledon bij de exclusieve privétennisclub All England Lawn Tennis an Croquet Club een van de vier grandslam tennistoernooien plaats. Dit oudste tennistoernooi, al gespeeld in 1877, is het grootste grastennistoernooi ter wereld. Aan het hoofdtoernooi doen 128 enkelspelers en 64 dubbelspelkoppels per geslacht mee. Ook zijn er 32 m/v-koppels in het gemengd dubbelspeltoernooi (t/m 2021 namen er 48 koppels deel). Tijdens 1915-1918 en 1940-1945 is niet gespeeld vanwege de Eerste en de Tweede Wereldoorlog.
De prestigieuze, conservatieve Wimbledon Championships hield vast aan tradities, regels, etiquette en gebruiken die andere grandslamtoernooien al jaren eerder aanpasten of afschaften. Het langst bleef de strikte dresscode van witte kleding voor alle deelnemers, spelers, officials en ook de ballenjongens en -meisjes. Ballenmeisjes werden pas in 1977 ingeschakeld.
In 2007 werd, samen met Roland Garros, als laatste het prijzengeld van de mannen en vrouwen gelijkgetrokken. Pas in 2019 werd het aantal deelnemers (128) in het vrouwenkwalificatietoernooi gelijk aan dat van de mannen.
Tot en met 2021 werd er niet gespeeld op de middelste zondag (Middle Sunday). Door de verbeterde grastechnologie was een rustdag voor de banen niet meer nodig. De wedstrijden worden nu niet over 13 maar over 14 dagen gespreid gespeeld. In 2023 schafte Wimbledon het laatste het best of five setsysteem af in het mannendubbelspel.
Bekende Winnaars
In 1877 werd het eerst gespeelde enkelspel bij de mannen gewonnen door Spencer Gore en in 1884 bij de vrouwen door Maud Watson.
Beroemd en geliefd was indertijd de elegant spelende Suzanne Lenglen. Ze won in de jaren 1919–1925 het enkelspel en ook het vrouwendubbel zes keer en het gemengd dubbel drie keer.
De Amerikaans-Tsjechische Martina Navratilova is recordtitelhouder. Zij won het Wimbledon vrouwenenkelspel tussen 1982 en 1990 negen keer; naast zeven keer de titel in het vrouwendubbelspel en vier keer in het gemengd dubbelspel. Bij de mannen geldt de Zwitserse Roger Federer recordtitelhouder; hij won de finale acht keer tussen 2003 en 2017. Ooit triomfeerde echter Reginald Doherty negen keer (1897–1906).
In de jaren 1927-1933 won bij de vrouwen Helen Wills-Moody acht keer. Zeven keer veroverde de titel William Renshaw (1881–1889), Peter Sampras (1993–2000) en bij de vrouwen Dorothea Douglas (1903–1914), Steffi Graf (1988–1960) en Serena Williams (2002-2016).
Zes keer triomfeerde in het enkelspel Billy Jean King (1966–1973). Vijf keer won Jörn Borg (1976–1980), evenals bij de vrouwen Venus Wiliams (2002–2016). De top tennisser Raphaël Nadal won slechts twee keer Wimbledon, in 2008 en 2010.
Richard Krajicek won in 1996 in Wimbledon als eerste en tot nog toe enige Nederlander het prestigieuze herenenkelspel; hij versloeg hierbij topspeler Peter Sampras. In 1998 haalde Krajicek de halve finale. Sjeng Schalken bereikte drie keer de kwartfinale.
Noten
[1] Bron: Les Très Riches Heures du duc de Berry, juli — Gebroeders Van Lymborch (1411-1416). Op de miniatuur snijden twee mannen de tarwe kort onder de halm met een sikkel af. Ze bewerken het perceel van buiten naar het midden toe. Een van hen draagt een wetsteen in zijn riem. Ondanks alle inspanningen was de hoeveelheid onkruid in het koren toen overweldigend; een gemiddelde Nederlandse boer produceert nu zo’n 220 maal zoveel als toen. Een vrouw en een man scheren de schapen. Meer dan de helft van de veestapel bestond toen uit schapen. Die leverden melk, kaas, vlees, wol en mest op.
[2] Bron: Messidor, oogstmaand, was de tiende maand van de Franse republikeinse kalender — Tresca, Salvatore (graveur), Louis Lafitte (dessinateur du modèle, 1770-1828); allégorie pour le mois de Messidor. Domaine public français, bibliothèque nationale & Bureau des Longitudes.
[3] Bron: Julius Caesar op de Via Appia — foto Leomudde
[4] Bron: Middeleeuwse voorstelling van de geboorte van Julius Caesar (1506)
[5] Bron: Claudius Ptolemaeus
[6] Zie: Machteld Roede Oerangsten, winterdemonen en zonnewendes 17 januari 2022
[7] Bron: Kreeft en Tweelingen — foto Bautsch, de Zodiak van Dendera, Egypte
[8] Bron: Cancer (c. 1440-1450) — Book of Hours, the Fastolf Master, Bodleian Library, Oxford C.160. MS. Auct. D. inf.2, 11, fol 6r
[9] Bron: sterrenbeeld kreeft (1394-1483) — foto A. J. van der Wal, Basiliek Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming, Zwolle
[10] Bron: Diana (Luna) met sterrenbeeld Kreeft (1539) — Hans Sebald Beham, Lvna, Rijksmuseum Amsterdam, RP-P-H-1039
[11] Bron: Cancer (1687) — Johannes Hevelius
[12] Bron: Cancer (1730) — Corbinian Thomas
[13] Bron: Cancer (1776) — John Flamsteed, chart of the constellation Cancer and neighboring constellations, Fortin’s Atlas Celeste de Flamsteed
[14] Bron: Cancer (1825) — Sidney Hall; Uit: Urania’s Mirror of a view of the Heavens, een set van 32 astronomische sterrenkaartkaarten met een verhandeling over astronomie, London. United States Library of Congress’s Prints and Photographs division.
[15] Bron: Cancer (18e eeuw) — foto © Yann Forget, Jantar Mantar observatorium, Jaipur, India.
[16] Bron: Sterrenbeeld kreeft (1801) — Johann Bode, Uranographia
[17] Bron: Cancer — foto AnotherGypsy, Astrological Sign at the Wisconsin State Capitol
[18] Bron: Cancer — fotoד”ר אבישי טייכר , Zodiac on the Wishing Bridge, Old Jaffa.
[18a] Nationaal Monument Slavernijverleden (2002) — Erwin de Vries
[19] Bron: Slavenhuisjes op Bonaire — foto David Burley
[20] Bron: Nog 10 jaar doorwerken na de afschaffing van de slavernij
[21] Bron: Liberty Bell — foto Bev Sykes Philadelphia (VS)
[22] Bron: Vuurwerk aan de oevers van de Loire — foto Antoine Montulé
[23] Bron: Bengaalse tijger (Panthera tigris tigris) — foto Charles J. Sharp
[24] Bron: Suzanne Lenglen — fotograaf onbekend
