Drie impressies bij drie haiku’s van Taniguchi Buson (1715-1783)

0

Haibun

Paul Mercken

Wijsheidsweb, 2017-06
velden geel koolzaad – © foto Menne Tillema

Telkens als ik velden met geel koolzaad waarneem, een gezicht waar ik nooit genoeg van kan krijgen, denk ik aan de allereerste Europese haikuconferentie in het lieflijke gehucht Bad Nauheim in de buurt van Frankfurt am Main. Dat was van 13 tot 15 mei 2013. Uren hebben Dietmar Tauchner en ik door die prachtige velden gewandeld,

Velden geel koolzaad,
de maan ginds in het oosten,
ten westen de zon.

want we hadden de bus in de verkeerde richting genomen. Toen we bij het eindpunt onze vergissing vaststelden was er geen bus meer terug. Uitgeput en uitgehongerd kwamen we, nauwelijks bijgelicht door een troostend maansikkeltje, in ons hostel aan, om er de overige 56 deelnemers te begroeten en een hartelijke hap tot ons te nemen.

Bad Nauheim was de ideale plaats voor zo’n bijeenkomst. Het staat bekend om zijn Jugendstilgebouwen, vooral de Sprudelhof. De naam hiervan verwijst naar een ander kenmerk van het stadje: het was, vooral in de negentiende eeuw, een veel bezocht gezondheidsoord en badplaats. Reeds in het stenen tijdperk werd het bewoond door Kelten, die er de pekelbronnen uitbaatten. Men vindt er nog sporen van hun nederzettingen. Ze bewaarden hun zoutvoorraden in grotten, die ze ondersteunden met sparrenstammen, waardoor de streek tenslotte ontbost geraakte.

Insecten tsjispen
als de kampernoelie
een bloem laat vallen.

De vochtige grond biedt een welige schoot voor wilde bloemen en planten, zoals kampernoelie, ook wel weewinde, tormentil of kamperfoelie geheten, de Potentilla erecta, uit de rozenfamilie, en voor insecten allerhande. Het allerliefste insect is voor de meesten de libelle, maar de vlinder doet ook een hoge gooi, vooral bij kinderen.

Ik mocht mee naar Bad Nauheim in de camping van Marianne Kiauta, verdienstelijk haikudichteres en mede-uitgeefster van een libellentijdschrift, samen met haar man, drager van de gouden libelle.

Ik denk daarbij aan het Franse woordspelletje: Un nouveau pape est appelé à régner! Araignée ? Pourquoi pas libellule ou papillon?

Ken je het vers van John Donne: “Don’t ask for whom the bell tolls; it tolls for thee!” en Hemingway’s historisch-politieke roman For Whom the Bell Tolls?

Welnu, de onderhavige vlinder kan nog genieten, in onbezonnen vergetelheid van zijn aangekondigde dood.

Op de tempelklok
heeft zich een vlinder gezet,
zijn laatste moment.

Avatar foto

is gepensioneerd historicus van de wijsbegeerte en mediëvist uit Hasselt, België, maar woont na verbleven te hebben te Cambridge, Oxford, Florence en de USA (Talahassee, Florida; Bronxville, New York en Virginia) sedert 1978 in Nederland. Hij vertaalt graag gedichten uit andere talen, heeft zelf dichtbundels uitgegeven, en is een deelnemer aan voornamelijk Engelstalige kettinggedichten.