Kathy Anita de Vries-de Graaf
Wijsheidsweb, 14 september 2019
Hoe zit dit, psychologisch gezien?
Sleutelwoorden voor de vluchteling en zijn omgeving zijn: Bereidheid tot aanpassing van de vluchteling tegenover (veel) begrip van zijn omgeving. Zonder deze wisselwerking is inburgering niet mogelijk.
Begrip is een onderdeel van warmte, maar kan er alleen zijn wanneer het is gebaseerd op echtheid.[1]
De vluchteling maar ook zijn/haar omgeving worden aangesproken op hun beider vermogen met dit complexe proces om te kunnen gaan. Het complexe voor de omgeving komt bijvoorbeeld tot uiting in het feit dat de vluchteling niet makkelijk kan worden benaderd vanuit zijn of haar eigen individualiteit omdat de context van deze individualiteit in veel gevallen niet meer compleet is of verloren is gegaan. Zijn referentiekader is niet meer in tact ook omdat zijn eigen wijze van informatieverwerking (bijvoorbeeld door trauma) ernstige averij heeft opgelopen.
Wat ik mij niet realiseerde is dat:
Ieder mens ordening probeert aan te brengen in zijn eigen wereld om hier op deze wijze greep op te krijgen. Dit brengt overzichtelijkheid en schept mede daardoor een sfeer van veiligheid. De vluchteling heeft de ordening van zijn eigen wereld verloren — hoe bedreigend is dit — maar ook het integreren van een andere nieuwe ordening is opnieuw een bedreigend proces, dat gekenmerkt wordt door het (nog) ontbreken van een fundament. Het gedwongen worden opnieuw een geheel nieuw systeem van ordening te creëren is een enorme taak en vraagt om begrip en compassie van de buitenwereld.
Ieder mens heeft een eigen informatieverwerkingssysteem, dat heel gecompliceerd in elkaar zit. Als het om wezenlijke zaken gaat, wekken veranderingen in dat systeem verwarring. (p. 91) Het reorganiseren van voor de persoon belangrijke subgehelen in zijn of haar wereld gaat dan ook niet zelden gepaard met emoties en onzekerheid.
De afstand tussen bestaande organisatie van de informatie en de wijziging kan ook te groot zijn.[3]
Wat betekent dat in dit kader?
Dat wil zeggen dat het vermogen van de vluchteling op dit moment niet toereikend is om met de nieuwe situatie op de gevraagde manier om te kunnen gaan. Dan is het zoeken naar beter bereikbare subdoelen die bijdragen aan het opbouwen van een nieuw referentiekader van groot belang.
Het vinden van oude karakteristieken in het verwerkingsproces van de client die kunnen bijdragen aan het begrip van het nieuwe zouden werkelijke troost en heling kunnen brengen.
Een zoektocht die leidt tot integratie van aspecten van een oude wereld in het nieuwe nog niet geheel glorende licht van een andere horizon …
Noten
[1] Martine F. Delfos: Luister je wel naar mij.
[2] Bron: Inburgeringscursus
[3] Prof. Dr. G. Lang en prof. Dr. H. T. van der Molen: Psychologische Gespreksvoering
