Marie-Claire Marx, verslag en foto’s
VS deel 1, van 14 tot 19 september[1]
Deel 1, deel 2, deel 3, deel 4
Utah met de hoofdstad Salt Lake City
Utah, ook Beehive State genoemd, met als hoofdstad Salt Lake City gelegen aan Salt Lake of Zoutmeer in Salt Lake Valley, is een van de staten van de Verenigde Staten. Salt Lake City ligt ongeveer in het midden van Utah.
Beehive State symboliseert de industrie en de onderlinge samenwerking tussen de bewoners van Utah, ‘Uthans’.
De staat Utah ligt in het westelijk deel van de VS en beslaat 220,080 km² met in het oosten uitgestrekte indianenreservaten, waarin diverse stammen van de oorspronkelijke bewoners leven, Indianen.
Het midden en oosten van de staat worden gedomineerd door de Rocky Mountains. Ongeveer 80 miljoen jaar geleden werden de Rocky Mountains gevormd door vulkanische activiteiten en bewegingen van de continentale plaat. Erosie door water en wind gaven het ontstaan aan diepe kloven en plateaus. Er ontstonden hoge bergen met sneeuw bedekte toppen, naaldbossen en rivieren. Daarnaast ontstonden er meren die door smeltwater gevoed worden en bergweiden.
Het zuidoostelijk deel is onderdeel van het Colorado Plateau. De belangrijkste rivier is de Colorado River met zijn 2 zijrivieren, Green River en San Juan River.
Het westelijk deel wordt gevormd door het Great Basin, een hoogvlakte met verschillende woestijnen met o.a. in het noorden de Great Salt Lake Desert, waarvan grote delen bedekt zijn met zoutlagen. Het gebied kent een droog woestijnklimaat.
Amerikaanse vrienden hadden ons uitgenodigd in Park City, niet ver van Salt Lake City. Gezien de hoogteligging van ruim 1300 m boven het zeeniveau was het een geleidelijke overgang naar onze vakantie bestemmingen Grand Teton National Park en Yellowstone National Park.
Tegenslag tijdens de vlucht
Onze reis begon met enige tegenslag. Op 13 september waren wij in het rusthuis van Bocholt om de 100ste verjaardag van Marcels moeder te vieren. Het stadsbestuur was aanwezig om ma te huldigen. Nadien vertrokken wij naar Brussel om ‘s anderendaags in alle vroegte het vliegtuig naar Schiphol te halen met aansluiting naar Salt Lake City. Helaas, het vliegtuig naar Schiphol had vertraging. Bij aankomst bij de gate om in te checken voor de VS werd onze boarding geweigerd. Wij werden overgeboekt op een vlucht naar Seattle en vandaar naar Salt Lake City. Gelukkig konden wij onze vrienden laten weten dat wij veel later zouden arriveren. De drukte in Seattle was ongekend. Na het nemen van onze koffers was het eindeloos aanschuiven om door de douane te geraken. Tot 2 maal toe werden vingerafdrukken genomen en gelaatsherkenning gedaan. De beveiliging was zeer streng.
Het was hartverwarmend onze vrienden in Salt Lake City te zien.
Wij logeerden in Park City in het huis van hun dochter. Het huis ligt hoog in de bergen en biedt een prachtig uitzicht over de vallei.
Een groot deel van de inwoners van Utah behoort tot de ‘Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen’ — ‘The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints’.
De engel Moroni
Deze kerk werd op 6 april 1830 gesticht door Joseph Smith Jr. in New York. In 1823 kreeg hij op jonge leeftijd van de engel Moroni visioenen waarin de Bijbelse geschiedenis van Amerika geopenbaard werd. Deze engel leidde hem naar een reeks gouden tafels die door Joseph Smith Jr. vertaald werden.
De vertaling werd als het ‘Boek van Mormon’ gepubliceerd. Al in 1830 waren er ongeveer 280 Mormonen.
Hun aantal breidde snel uit door de missionarissen die uitgezonden werden, niet enkel in Amerika maar ook in andere landen. Al vlug moesten de Mormonen New York verlaten. Zij vestigden zich in Illinois waar zij Nauvoo stichtten. Joseph Smith Jr. en zijn broer werden hier vermoord in 1844. Brigham Young nam de leiding op zich.
Het was al snel duidelijk dat de Mormonen niet geliefd waren in Nauvoo en om geloofsredenen vervolgd werden. Om te ontkomen aan de vervolgingen zocht de nieuwe leider voor zijn gelovigen ‘een plek op de wereld die niemand wil’. De pioniers trokken in primitieve wagens over prairies en bergen waarbij een strenge winter en een hete zomer moesten worden getrotseerd. Wie zich geen ossen kon veroorloven, trok zijn bezittingen in een handkar met zich mee.
Een barre tocht over de Rocky Mountains: ‘dit is de plek’
Brigham Young vertrok met een kleine groep ‘pioniers’ in 1846 vanuit Illinois naar het westen van de VS. Het was een barre tocht over de Rocky Mountains.
Op 24 juli 1847 werd Salt Lake City gesticht door 143 mannen, 3 vrouwen en 2 kinderen die zich vestigden aan de oostkust van het Great Salt Lake (Groot Zoutmeer). Op die bewuste ochtend sprak Brigham Young, die de groep Mormonen leidde na de dood van hun sekteleider Joseph Smith Jr., de historische woorden “dit is de plek”.
Brigham Young koos deze plek uit als een rustig toevluchtsoord tegen vervolging van de groep Mormonen, terwijl het toen nog Mexicaans gebied was en bewoond werd door Indiaanse stammen.
Een jaar later, na de Mexicaanse oorlog, werd het gebied door de Verenigde Staten geannexeerd. Het territorium werd Deseret (= honingbij in het Boek van Mormon) genoemd, het huidige Utah.
Mormoonse kolonisten namen het land in van de Indianen
De eerste Mormoonse kolonisten stichtten in het gebied honderden nederzettingen om land en grondstoffen voor zichzelf veilig te stellen.
Om te ontsnappen aan geloofsvervolging volgde een groep Mormonen onder leiding van Bringham Young de Mormon Trail over een afstand van 2092 km van Nauvoo in Illinois naar Salt Lake in Utah.
Toen de eerste kolonisten in 1847 aankwamen behoorde het gebied tot Mexico. Indianenstammen, Paiute, bevolkten van oudsher dit gebied. Kort nadat de Mormoonse pioniers aangekomen waren in de vallei van Salt Lake trachtten zij hun gebied uit te breiden in Indiaans grondgebied wat tot conflicten leidde.
Mormonen versus Indianen
Vruchtbare gronden en water waren schaars. De Mormonen vestigden zich op land waar de UTE hun voedsel vandaan haalden. De komst van de blanken werd door de Paiute Indianen argwanend bekeken.
Vooral tussen 1850 en 1860 overvielen Indianen vaak Mormonen op afgelegen nederzettingen. De Indianen roofden vee en doodden de pioniers als zij in de gelegenheid kwamen.
De gemeenschap van Mormonen breidde sterk uit door de komst van Europeanen naar de Nieuwe Wereld. De eerste Europeanen die zich vestigden in het gebied dat thans bekend staat als Utah, waren Mormoonse pioniers die trachtten te ontsnappen aan geloofsvervolging.
De Mormonen richtten milities op om de Indianen te bestrijden. Alhoewel het gebied sinds 1848 overgedragen was aan de US duurde het erg lang voordat het reguliere leger de kolonisten kwam helpen in de bloedige strijd tegen de Indianen. Dat had te maken met de afwijkende religie van de Mormonen zoals leven in polygamie.
Er waren ook Chiefs van de Indianen die probeerden te onderhandelen over een vreedzaam leven in het gebied van de kolonisten. Uiteindelijk werden de Indianen door het leger naar reservaten verdreven. Door de onderhandelingen kregen zij gebieden toegewezen.
Slavernij
Met de Mormonen was het bezit van slaven meegekomen. De eerste kolonisten brachten Afrikaanse slaven mee. Indianen werden bestreden, mannen werden gedood, jongens en meisjes werden als slaven behandeld en verkocht.
De Mormoonse kolonies waren vrij succesvol. Zij slaagden erin hun nederzettingen uit te breiden doordat er steeds meer mensen kwamen die hun geloof aanhingen.
Bovendien verdreven zij de Indianen die na een lange bloedige strijd in reservaten ondergebracht werden.
Salt Lake City werd gesticht. Het is een stad met zeer brede wegen want een kar en paard moesten ter plaatse kunnen draaien. Toen de Gold Rush naar Californië uitbrak, werden ze een welkome stopplaats voor de duizenden mijnwerkers en gelukzoekers.
Gold Rush en polygamie
Pas toen in 1890 de polygamie door de Mormonen werd herroepen, werd Utah op 4 januari 1896 formeel de 45ste staat van de VS.
Circa 70% van de bevolking van Utah behoort tot de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der laatste dagen (Mormonen).
Nu zijn er ongeveer 15 miljoen Mormonen die over de hele wereld verspreid leven.
Na een goede nachtrust reden wij naar Deer Valley. In een winkelcentrum kochten Marcel en ik een fleece die ons de hele vakantie warm hield. Op weg naar Midway zagen wij op de bergen van de Rocky Mountains bomen en struikgewas in herfsttooi, goud, rood, bruin en groen.
Leaf peepers
Wij waren ‘leaf peepers’. Wij waren niet de enigen die genoten van de prachtige natuurkleuren. Een Amerikaans echtpaar uit Californië stopte naast ons. Wij maakten een gezellige babbel. Uiteindelijk maakten zij foto’s van ons en wij van hen.
Wij bezochten een centrum waar men kan leren diepzee duiken. Het was indrukwekkend om te zien.
In Heber Valley gebruikten wij de lunch die bestond uit een bisonburger met gefruite uienringen, de beste van de States volgens onze vrienden.
Lake City
Temple of the Mormons
De volgende dag bezochten wij Salt Lake City, hoofdstad van Utah en het centrum van de Mormoonse kerk met Temple Square als hoofdkwartier. De grootste attractie is de Salt Lake Temple uit 1893, het wereldwijde icoon van de kerk. Die Salt Lake Temple is echter enkel toegankelijk voor Mormonen.
6 torenspitsen, 3 aan de oostzijde die de macht van het priesterschap symboliseren en 3 aan de westzijde die het Eerste Presidium vertegenwoordigen. Op het hoogste punt van de kerk is een gouden beeld van de engel Moroni geplaatst. Het beeld is bijna 4 m hoog en gemaakt van koper, bedekt met een laag bladgoud van 22 karaat. Er zijn 12 kleinere torens die het Quorum der Twaalf Apostelen symboliseren.
De Temple staat centraal op een terrein van 4 ha groot. De tuinen met prachtige bloembedden rondom de Temple vormen een toeristische attractie. Bronzen beelden herinneren aan de trek van de Mormonen naar het westen. Beeldengroepen met vader, moeder en kinderen worden afgebeeld als gelukkige gezinnen.
De ene trouwpartij na de andere werd er die dag gevierd in de Temple want de Mormonen willen bij voorkeur in de Temple huwen.
Het Tabernacle
Het Visitor Center en het Tabernacle zijn wel toegankelijk voor bezoekers. Het Tabernacle heeft een koepelgewelf met afmetingen van 150 ft naar de overkant en 250 ft lengte. In 1865 werd begonnen met de constructie van het koepelgewelf.
Omdat spijkers erg schaars waren in de ‘pionierstijd’ werden deze nauwelijks gebruikt. Het orgel in het Tabernacle telt nu 11,623 pijpen en is een van de grootste pijporgels ter wereld. Door het ontwerp door Brigham Young is de akoestiek verbluffend mooi.
Op het ogenblik van ons bezoek werd op het orgel geoefend.
LDS Conference Center
LDS[2] Conference Center werd gebouwd ter vervanging van het Salt Lake Tabernacle. Sinds 2000 is het de belangrijkste bijeenkomstplaats voor de Mormonen met maar liefst 21.000 zitplaatsen. Het is het grootste auditorium wat ooit gebouwd werd. Twee Boeings 747 kunnen naast elkaar geplaatst worden in deze ruimte.
Het orgel telt 7.667 pijpen en werd in 2003 voltooid door Schoenstein & Co. Het orgel heeft als belangrijke functie het Mormon Tabernacle Choir te begeleiden samen met het Salt Lake Tabernacle organ.
In het gebouw zijn veel zalen waarin ook exposities gehouden worden.
De Tuinen van Temple Square
Bijzonder is dat het dak van het LDS Conference Center een uitbreiding is van de tuinen van Temple Square. Op het dak zijn 12.000 m² bedekt met gras en zijn honderden bomen geplant. Bovendien zijn er fonteinen. De aanleg van de tuin had als bedoeling de weiden en bergen van Utah na te bootsen.
Er is op het dak een muur gebouwd waarop een merkwaardige gravure gemaakt is van mensen en kinderen uit alle hoeken van de wereld en van alle rassen. Men ziet zichzelf gespiegeld in de wand alsof men deel uitmaakt van de gravure.
Op het dak staat een 28 m hoge torenspits waaronder een stroompje zich als een waterval langs de zuidzijde naar beneden stort. Het water komt van een natuurlijke bron onder het gebouw.
Zowel in het Visitor Center als in de gangen van het auditorium als in het Tabernacle zijn grote schilderijen en tekeningen opgehangen met taferelen uit het ‘Boek van Mormon’ en het leven van de Mormonen.
In ieder gebouw waren vrijwilligers, vaak missionarissen, die deskundige uitleg gaven.
Na ons bezoek aan het auditorium hadden wij lunch op de 8ste verdieping met mooi uitzicht op Mormon Temple, de vallei en het regeringsgebouw, Utah’s Capitol Building, gebouwd op een heuvel en uitkijkend over downtown Salt Lake City.
De tuinen van Utah’s Capitol Building zijn open voor het publiek.
Mormon Pioneer Memorial Monument
Op 1 juni 1974 werd het Mormon Pioneer Memorial Monument opgericht als herdenkingssite aan de meer dan 6000 Mormoonse pioniers die stierven tussen 1847 en 1869 toen zij de barre tocht maakten van Illinois en andere delen van de wereld naar Utah. Het is tevens een private begraafplaats. Slechts 11 personen werden hier begraven waaronder Brigham Young en zijn wettige vrouw Mary Ann Angell.
‘This is the Place Monument’ geeft met beeldengroepen de belangrijkste personen en gebeurtenissen van die tijd weer. Tussen de beelden van de stichters staat het beeld van de Belgische Jezuïet Jean-Pierre De Smet die de Mormonen een beschrijving had gegeven van Salt Lake Valley.
Een ander monument laat zien hoe mensen met handkarren de barre tocht naar de vallei van Salt Lake Valley maakten.
Salt Lake City is voor de Mormonen als Rome voor de Katholieken.
Indigenous people
De indigenous people, de indianenstammen, zijn ondergebracht in reservaten, in dun bevolkte gebieden. Zij leven in armzalige huizen en caravans.
De indianenstammen dragen hun cultuur uit door het in stand houden van powwows.
Elke stam in Noord-Amerika organiseert iedere zomer een feest waarop andere stammen uitgenodigd worden om op die manier hun tradities in ere te houden.
Kinderen krijgen indiaanse namen. De indianen zijn prachtig getooid met kleurrijke kleding, rijkelijk versierd met kralen en schelpen en elandstanden. Hun hoofden zijn versierd met veren en vlechten.
Er wordt gedanst o.a. de berendans. Paarden ontbreken niet en worden door mannen en vrouwen bereden zonder gebruik te maken van zadels.
De indianen hebben het vaak moeilijk. Niet alleen zijn zij teruggedrongen in reservaten maar zij worden vaak belaagd door nieuwe verordeningen.
Zo kwamen zij in het nieuws omdat President Donald Trump een oliepijpleiding (2017) door hun gebied wil aanleggen. De Sioux willen geen pijpleiding in hun achtertuin.
Volgens de Sioux-stam van Standing Rock zou de Dakota Access Pipeline over heilige grond aangelegd worden, grond waar hun voorvaderen begraven liggen.
Bovendien kregen de indianen het met Trump aan de stok toen die besloot het Bears Ears National Monument in Utah, een natuurgebied vol heilige indiaanse plekken, drastisch te willen inkrimpen.
Bears Ears National Monument ligt in zuidoost Utah en werd door President Barack Obama aan de indianen geschonken op 28 december 2016.
President Donald Trump verkleinde het gebied op 4 december 2017 met 85% tot een oppervlakte van 817 km².
In Utah, Idaho en Arizona zijn musea die het harde leven van de indianen belichten.
Wasatch Mountains
Zoals iedere dag was het ‘s ochtends vrij koud maar toch genoten wij de volgende dag vanaf het terras van het huis van het mooie uitzicht op de bergen. Tegen de blauwe hemel stegen 4 à 5 luchtballonnen op die al vlug achter bergtoppen verdwenen. Veel vogels zoals robins vlogen rond in de omgeving van het huis.
Een bezoek aan het Olympisch skioord stond op het programma.
De stad wordt in het oosten omgeven door de Wasatch Mountains, een prachtig skioord waar in 2002 de Olympische Winterspelen plaatsvonden. De Utah Olympic Oval is gelegen op een hoogte van 1425 m en daarmee de hoogst gelegen overdekte schaatsbaan.
De Olympische winterspelen
Vanaf de terrassen van het Alf Engen Ski Museum kan men schansspringers zien oefenen op springschansen van verschillende lengtes en hoogtes. Er was veel belangstelling om de salto’s in de lucht te zien waarna de trainers hun sprong eindigden in een groot bassin wat kunstmatig een opwaartse druk gaf. Afhankelijk van de hoogte en lengte van de springschans werden meerdere salto’s uitgevoerd onder luid applaus van de vele toeschouwers op de terrassen die niet enkel genoten van het prachtig schouwspel maar ook van het warme, zonnige weer. Alf Engen, geboren in 1909, was een Amerikaanse skiër van Noorse afkomst. In de jaren 1930 vestigde hij meerdere wereld records schansspringen.
Dit keer gingen wij naar een Mexicaans restaurant met heerlijk eten.
Een kabellift bracht ons hoog in de bergen. De skipistes worden ‘s zomers gebruikt door mountainbikes die met hoge snelheid via gebaande pistes afdalen van de bergen. Het was dan ook heel gewoon fietsen met de kabellift omhoog te zien gaan.
Halfweg de bergen was er een platform met enkele huizen en restaurants.
Met een tweede lift gingen wij nog hoger de bergen in tot een hoogte van 9,320 feet of ongeveer 3,100 meter. Het uitzicht over de vallei en een meer was prachtig. Op de hoogste top ontmoetten wij een groep van 6 personen die al wandelend de berg beklommen had. Ervaringen werden uitgewisseld. Foto’s werden gemaakt.
Bij de afdaling stopten wij op het platform tussen de 2 liften en dronken iets samen met 2 wandelaars die eveneens met de kabellift naar beneden gekomen waren.
Wij troffen het met het weer zodat het zelfs op grote hoogte aangenaam was.
Kunst en cultuur in Utah
Op de terugweg naar Park City zagen wij op de berghellingen dure, vrij kleine houten huizen. Vermoedelijk zijn het huizen die in het winterseizoen verhuurd worden aan wintersporters. Wij liepen door de winkelstraten van Park City op zoek naar een boekenwinkel.
De volgende ochtend stegen ongeveer 15 luchtballonnen rond 8:00 a.m. op. Al vlug verdwenen de luchtballonnen uit het zicht.
Sundance
De bergen rondom Park City en Salt Lake City hadden een grote aantrekkingskracht op ons. Op een uur rijden van Salt Lake City ligt Sundance.
Door Robert Redfort — Amerikaans acteur, regisseur en producent — werd in 1969 Sundance Mountain Resort en Redford Conferende Center opgericht. Hij is tevens oprichter van het Sundance Film Festival.
Kunst en cultuur zijn hier erg belangrijk.
Sundance Mountain Resort is gelegen aan de voet van Mount Timpanogos, een bergtop van 12,000 ft hoog, in Utah’s Wasatch Front.
Voorgrond: Wintersport en zendingswerk
Zowel voor wintersporters als voor wandelaars en fietsers in zomertijd is dit berggebied een unieke bestemming door zijn prachtige omgeving. Kabelbanen zijn voorzien om vakantiegangers hoog op de bergen te brengen.
Wij hadden een heerlijke lunch in een van de 3 restaurants in het kleine dorp.
De BYU of Brigham Young University of kortweg Y, gelegen in Provo, ongeveer 65 km ten zuiden van Salt Lake City, is de grootste particuliere door een kerk gesponsorde universiteit in de VS.
Het is een enorme campus met 30,000 studenten, vrijwel allen Mormonen. Vaak onderbreken studenten tijdelijk hun studies om als missionarissen uitgezonden te worden binnen de VS en ook naar andere landen.
Noten
[1]De hoofdredactie van het Wijsheidsweb verzocht de auteur in deel 4 een historische toelichting te geven over de praktijken van de ideologie van de Mormonen en de Boeren. Een ideologie die hen rechtvaardigde de oorspronkelijke bewoners — die vanuit Europees perspectief de Indianen werden genoemd — te overheersen, te verdrijven en te doden en hun gronden in beslag te nemen.
[2] The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, often informally known as the LDS Church or Mormon Church, is a nontrinitarian, Christian restorationist church that considers itself to be the restoration of the original church founded by Jesus Christ. The church is headquartered in Salt Lake City, Utah, and has established congregations and built temples worldwide. Zie: https://en.wikipedia.org/wiki/The_Church_of_Jesus_Christ_of_Latter-day_Saints
[3] Bron: Day time in Indian Creek
[4] Bron: Road in Bears Ears
[5] Bron: Bears ears national monument map