Joodse richtingen

Hoofdredactie

Zoroastrische, joodse, christelijke, islamitische richtingenJoodse richtingen — Joodse richtingen in historisch perspectief — Joods denken en Joodse denkers — Joodse mystiek — Religieus en seculier Jodendom —  Joodse geschriften

De mythische wortels van de Joodse richtingen reiken duizenden jaren terug naar de figuur en profeet Mozes, aan wie de vijf boeken van het heilige geschrift de Tora, onder meer op de berg Sinaï zouden zijn geopenbaard.

Rond de eerste eeuw v.o.j. leefden er in en rond Judea diverse Joodse gemeenschappen, zoals de Farizeeërs, Sadduceeërs, Zeloten, Essenen en de volgelingen van Jezus van Nazareth. Deze laatste gemeenschap ontwikkelde zich tot de latere christenen.
De joden verspreidden zich in de loop der eeuwen over de wereld ― wat de diaspora wordt genoemd ― en ontwikkelden zich in verschillende tradities.

Davidster van de voorpagina van de Leningrad Codex[1]

De verschillen hangen enerzijds samen met hoe (letterlijk) zij de wetten van de Tora (de eerste vijf boeken uit de Tanach, de joodse bijbel) interpreteren.
Zo vormt het chassidisch (van het Hebreeuwse woord hasidut voor ‘vromen’) jodendom een vroom-mystieke piëtistische richting.
En anderzijds tot welke etnische groepen zij behoren: zoals de Asjkenazische Joden uit Centraal- en Oost-Europa en Rusland, de Sefardische Joden uit Spanje, Portugal en Noord-Afrika, en de Jemenieten in het zuidelijke uiteinde van het Arabisch Schiereiland.

Hoewel er tussen de verschillende richtingen verschillen in praxis op gebied van gebeden en de wetten voor reine (koosjer) voeding en de interpretatie van de Tora bestaan, geldt voor allen dat zij overeenkomstige uitgangspunten hebben.

Van aartsmoeder Sara zouden koningen uit haar nageslacht voortkomen. Aartsvader Abraham geldt als de eerste jood, die de ‘afgodendienst’ afwees.

De naam Israël — ‘hij die met God / de engel worstelt’ — zou gegeven zijn aan aartsvader Jacob. Hij is de stamvader van de Israëlieten (Genesis 32: 24-32) samen met onder meer de aartsmoeders Lea en Rachel. Daaruit zijn de oorspronkelijke twaalf stammen ontstaan.

  • Borchert, B. (1994) Het verschijnsel, de geschiedenis, de nieuwe uitdaging. Haarlem: J.H. Gottmer.

[1] Bron: De Leningrad Codex is het oudste volledige manuscript van de Hebreeuwse Bijbel in het Hebreeuws (circa 1010)

update 2021-02