De boeken Gayan, Vadan en Nirtan

0

Van Hazrat Inayat Khan

Ameen Carp

Uit: De Soefi-gedachte, december 2010

Deze drie boeken bevatten de essentie van de soefi boodschap die Hazrat Inayat Khan aan de mensheid heeft nagelaten.

  • De Gayan of zoals de ondertitel zegt ‘Noten van de ongespeelde muziek’ verscheen in 1923.
  • De Vadan of wel ‘De Goddelijke Symfonie’ kwam uit in 1926.
  • Nirtan of wel ‘De dans van de ziel’ verscheen in 1928 kort na zijn heengaan op 5 februari 1927 in India.

Hazrat Inayat Khan was een musicus en hij gaf aan deze drie boeken met aforismen, gedichten en gebeden namen uit de Indiase muziekwereld.
Gayan betekent zingen, Vadan betekent spelen en Nirtan betekent dansen.

Deze boeken zijn de enige, die de soefileraar zelf heeft neergeschreven in zijn notitieboekjes, die hij altijd bij zich droeg. In enkele gevallen zijn er aforismen opgenomen, die door de meester waren gedicteerd. Alle andere boeken van zijn hand zijn door hem uitgesproken lezingen in steno opgenomen of zijn door hem gedicteerd. Hazrat Inayat Khan zag zelf toe op de indeling van de gezegden in bepaalde categorieën, die hij Indiase muziektermen gaf. Deze muziektermen lezen als volgt:

Alapas

God sprekend tot de mens. Dit is de grondtoon van de boodschap. Alankaras – Een gedachte in een beeld uitgedrukt.

Bolas

Een bezielend woord

Chalas

Een woord vol licht

Gamakas

Het gevoel van een dichterhart, gestemd op verschillende tonen

Gayatri

Gebeden

Ragas

De menselijke ziel, die God, haar geliefde, aanroept

Suras

God, sprekend over de ontvlamde mensenziel

Talas

 De ritmische uitdrukking van een gedachte

Tamas

De ziel sprekend met de natuur

Hazrat Inayat Khan plaatste zelf de gezegden in afzonderlijke enveloppen, die de namen van de categorieën droegen.
Wij weten niet geheel zeker of de indeling in de gedrukte boeken overeen kwam met de oorspronkelijke indeling. In het boek Complete Works of Pir-o-Murshid Hazrat Inayat Khan – Original Texts – Sayings I – Part 1 – Source Edition (1989), uitgebracht door de Nekbakht Stichting te Suresnes, wordt een uitvoerige toelichting gegeven op het tot stand komen van deze drie boeken en hoe zij in opeenvolgende edities soms veranderden.

Hoe moeten westerse lezers deze boeken begrijpen en waarderen?

Hoe moeten westerse lezers, niet gewend aan Indiase muziektermen, deze boeken begrijpen en waarderen?

In het voorwoord van de Gayan, sprekend van de trillingen die de openbaring vormen en alle tezamen scheppen wat de mens kent als het heelal, zegt de meester:

“Geluid en kleur beide hebben hun invloed op de menselijke ziel, overeenkomstig de wet van harmonie; tot een fijnbesnaarde ziel spreekt kleur, tot een nog fijnere ziel geluid”. Zelf een musicus, is Inayat Khan de schoonheid van geluid te allen tijde tot grote vreugde en zijn gedachte neemt van nature een ritmische uitdrukking aan.

Gayan

Bij het lezen van de Gayan moeten wij eraan denken, dat vooral de filosofische of mystieke gedachte van het grootste belang is en dat er een spelen met het woord ‘zingen’ is, dat in een dubbele betekenis wordt gebruikt.
Niet alleen om de ritmische vorm aan te duiden, maar ook de harmonie van de goddelijke gedachte, waarvan zulke leringen tonen zijn, flauw onderscheiden door de ziel te midden van het gedruis van vele stemmen op aarde.

Vadan

Het boek Vadan kent hetzelfde patroon als de Gayan. In het voorwoord lezen we: Geluid wordt in de Vedanta genoemd Nada Brahma, de Schepper, het eerste woord. ‘De schepping is de droom van Brahma’ zeggen de wijzen in het oosten en Hazrat Inayat Khan zag in de manifestatie de muziek van de schepper.
Iedere ziel heeft deel aan de Symfonia, de gehele natuur spreekt er van. Als het hart open is en de ziel is ontwaakt, wordt de goddelijke symfonie gehoord. Uit muziek is het heelal voortgekomen. Wijsheid is de uiting van de muziek en tot die muziek voelt ieder hart zich aangetrokken’.

Nirtan

Kismet Stam, één van de secretaresses van Hazrat Inayat Khan die met hem meereisde naar India, heeft teksten in steno opgenomen en de Nirtan samengesteld. Toen Kismet in maart 1927 terugkwam uit India, bereidde zij het boek voor op basis van teksten in het handschrift van de meester of door hem gedicteerd.
Dit werk werd door de Soefi Beweging postuum uitgegeven.

In het boek ‘Rays’ van Kismet Stam lezen wij dat de Gayan en Vadan op het nachtkastje lagen, naast het bed waarin Hazrat Inayat Khan lag bij zijn laatste ziekte en waar hij stierf op 5 februari 1927.

Gayan – Alapa’s

Geef Ons alles wat u hebt en
Wij zullen u alles geven wat Wij bezitten.
God is het antwoord op iedere vraag.

Avatar foto

werd in 1949 ingewijd in het soefisme. Hij richtte in 1966 uitgeverij East-West Publications op, dat later Sufi Publications is geworden. Hij was vijftig jaar leider van het centrum voor universeel Soefisme in Den Haag en gedurende 32 jaar, tot 2014 voorzitter van de Soefi Beweging Nederland.