Hans Feddema
Is dit mijn laatste column? Op mijn leeftijd, nu ik onlangs mijn 90-jaarfeest met 35 vrienden vierde in het Leidse Koetshuis. Maar zeker is dat niet. Ook tegen de 100 kun je plotseling inspiratie krijgen voor een actuele gastcolumn.
Te meer nu de oorlog in Oost-Europa maar blijft woeden en wij zelfs tanks leveren om meer mensen te kunnen doden. Tanks? Er wordt zelfs over gevechtsvliegtuigen gedacht, dus die met ‘aanvallende’ raketten.
Ja, is dat dan het antwoord vanuit de vredesoptiek, als twee (buur)landen met elkaar in oorlog zijn?
Solidair zijn met vluchtelingen van beide conflictpartijen en hen opvangen, is natuurlijk prima, maar zijn we niet veel te veel aan het oordelen, dus de rol van rechter aan het spelen in het denken van wie verdediger is en wie aanvaller? Natuurlijk kan een der partijen naar het Internationaal Gerechtshof in Den Haag gaan vanwege oorlogsmisdaden, maar alles wijst er op dat het Westen denkt in deze de rechterrol van de VN te kunnen spelen.
Als twee partijen oorlog voeren, dient onze rol vanuit de vredesoptiek veeleer bemiddelend en de-escalerend te zijn. Turkije toonde bij de export van het Oekraïense graan naar Afrika aan, dat dit mogelijk is. Zit het Westen echter zelf nog niet te veel vast in het denken van de Oost-West tegenstelling, dat zij nooit zo’n poging heeft gedaan?
Naast hulp aan vluchtelingen zou dit het advies van de vredesbeweging hebben moeten zijn, als deze daarom was gevraagd door de overheid. Nu lijkt straffen via sancties en wapenhulp het enige antwoord van onze overheden te zijn in de EU. Te meer omdat wij met onze NAVO en EU de ene oorlogspartij al te veel prikkelen.
Dat bleek al tijdens het conflict rond de Krim. Dat vroegere delen van de Sovjet-Unie werden opgenomen in de NAVO, doet in Rusland nog steeds pijn.
Kan het Westen dan wel een straffende rol spelen? Ik denk het niet, wij zijn niet de rechters van de wereld. Vanuit de vredesbeweging zou ik de regering dan ook zeker niet adviseren om escalerende tanks te sturen, laat staan gevechtsvliegtuigen. Bemiddelen tussen beide oorlogspartijen is het enige antwoord voor ons als derde partij. Een opleving van het Oost-West conflict is het laatste dat we wensen.
Noten
[1] Bron: Vredespaleis, Internationaal Gerechtshof – foto Dierk Schaefer, Den Haag
[2] Bron: Vredesduif – tekening Elembis, Sammy pompon en Mark Miller
