Conflicten en hun diepere achtergronden

0

Hans Feddema

Oekraïne versus Rusland

Russische invasie van Oekraïne en herovering door Oekraïne (sinds februari 2022)[1]

Bijna elk conflict heeft een helaas wel eens vergeten diepere achtergrond of diepere oorzaak. In het conflict tussen Rusland en Oekraïne is die diepere achtergrond dat het laatstgenoemde land in de 20e eeuw van 1919 tot 1989 lid van de Sovjet-Unie was (en daarvoor onderdeel van Rusland) en in 2014 dat Oekraïne in de Krim-kwestie in de ogen van Rusland niet meewerkte, en eerder in deze de zijde van West Europa koos. Of West Europa de zijde van Oekraïne, iets wat trouwens net als ook onze wapensteun aan dit land hoe begrijpelijk ook, meetelt in een enigszins weer opleven van de Oost-West-tegenstelling.
Dit weergeven van achtergronden betekent niet dat de aanval van Rusland op Oekraïne kan worden vergeven, integendeel zou ik haast zeggen.
Een derde partij gaat geen partijkiezen, maar probeert te bemiddelen om de partijen weer tot vrede te brengen. Misschien wordt dat nog duidelijker in of met het onderstaande Midden Oosten-conflict.

Hamas versus Israël

In of bij de nare, bloedige en alom terecht veroordeelde terreuraanslagen op 7 oktober 2023 van Hamas uit Gaza op Israël speelde zeker ook een diepere achtergrond. Om te beginnen al bij de antisemitische geschiedenis tot en met de holocaust die bij vele westerlingen nogal wat schuldgevoel geeft en bij de Joden het verlangen naar een eigen staat, het liefst overigens in het Midden-Oosten (Palestina), waar ze ooit vele eeuwen terug woonden in wat ze zien als hun heilige land.

Een probleem echter bij die oprichting van Israël was, dat het land ook al eeuwen ― zij het dun ― bevolkt was door het volk der Palestijnen en bovendien enigermate gekoloniseerd door de Britten.
De laatste wilden graag hun kolonisatie stoppen en bovendien de Joden helpen bij het creëren van hun staat. Zeer groot was het aantal Palestijnse bewoners aldaar niet. Het zou dus gekund hebben, dat voor deze Palestijnen een gedeelte van dat gebied zou zijn gereserveerd, waar ze eventueel een eigen staat zouden hebben kunnen oprichten naast Israël.

Hamas en Israël in conflict in Gaza (sinds oktober 2023)[2]

Helaas is die wijsheid er bij de Joden niet geweest en ook niet bij de Britten. Ook andere Europeanen hebben helaas niet gewaarschuwd toch please een deal te sluiten met de huidige Palestijnse bewoners.
Zo ontstond al gauw de staat Israël met een moderne voor een deel zelfs wat westerse inslag, meer ontwikkeld dan de andere landen uit de omgeving.
De fout is toen gemaakt, dat het op westerse leest geschoeide Israël met hun Europese vrienden al gauw er maar niet toe kwamen de Palestijnse buren recht te doen via het delen van het gebied.

Het gevolg was dat dat de beide volken in dat gebied op elkaar gingen neerkijken, elkaar hoe dan ook steeds meer uit de weg probeerden te gaan en op een gegeven moment elkaar gingen haten, ja ook zo nu en dan geweld gingen aandoen, zij het aan de Israëlische kant meer op basis van politiegeweld dat door Israël nodig werd geacht en dat in Palestijnse staten minder voorkomt, althans niet in deze vorm.
Dat gebeurde overigens vooral of bijna alleen op de Westbank, waar als gezegd veel Palestijnen leefden en op een gegeven moment ook veel joodse kolonisten gingen wonen. De eersten gingen mede daardoor de Westbank ervaren als een plaats van bezetting, waar apartheid en verdrukking wordt beleefd (De bouw van Israëlische nederzettingen is door de VN-Veiligheidsraad in resolutie 446 van maart 1979 illegaal verklaard).
Deze achtergrondsituatie vraagt hoe dan ook om een oplossing, zo mogelijk door in Israël te komen tot het loslaten van de Palestijnen in eigen land en te komen tot een tweestaten-oplossing. Indien Israël dat niet wil, zou dat zeker op de Westbank wel eens blijvende haat en vaak ook geweld blijven geven.

Na een bombardement in Gaza[3]

Natuurlijk kunnen we het nare geweld van Hamas niet goedkeuren, zij lijkt zich er niet van bewust te zijn dat de strategie van geweldloze actie van Gandhi minder weerstand oproept en ook minder onschuldige levens kost.

Bovendien kunnen de Palestijnen die voor geweld kiezen om hulp vragen van de islamitische landen in de omgeving, denk aan het radicale islamitische land Iran. Iets wat zelfs tot een wereldoorlog zou kunnen leiden, wat niet helemaal denkbeeldig is gezien de nabijheid van de Amerikaanse vloot.

Toch wil ik in deze ook weer niet te angstig zijn. Het is echter hoe dan ook van belang dat Israël tot het staakt het vuren en daarna tot verzoening en onderhandeling komt met de Palestijnen, na een staakt het vuren met Hamas zo mogelijk, maar vooral met het officiële Palestijnse bewind op de Westbank.
Het zou wel eens de hoogste tijd zijn om via onderhandelingen tot verzoening en eerlijk delen en samenwerken toe te komen. Misschien zal als het echt lukt, Hamas ook terug willen komen op haar geweld, al of niet eerst nog door Israëlisch wraakgeweld uitgeschakeld. Wraak werkt meestal niet in de richting van onderhandelingen naar verzoening, maar helaas lijkt het dat Netanyahu het toch gaat proberen.
Als hij daarna maar echt gaat proberen te onderhandelen met de geweldloze Palestijnen.

Noten

[1] Bron: Russische invasie van Oekraïne en herovering door Oekraïne ― Viewsridge
[2] Bron: Hamas versus Israël conflict ― Ecrusized, influenced by user Rr016.
[3] Bron: Na een bombardement in Gaza: Residential buildings 150 m from the Palestinian Tower, which were destroyed during bombing by Israeli aircraft ― foto Al Araby (Q25453791)

Avatar foto

is antropoloog, voormalig universitair docent aan de VU, historicus, publicist en in de politiek onder meer een der oprichters van GroenLinks en oud-Statenlid van Zuid-Holland.

Schrijf een reactie