Wim Lamfers
Wijsheidsweb, 22 september 2019
Ondanks jarenlang onderzoek weten wij nog steeds niet waarom kanker en hart- en vaatziekten zoveel slachtoffers maken in een consumptiemaatschappij. Na de maatschappelijke veranderingen in 1989 nam het aantal slachtoffers van hart- en vaatziekten in Roemenië snel toe.
De leeftijd van menig bejaarde, die een slecht pensioen heeft en zich dus geen (overbodige) luxe kan veroorloven, nam na 1989 daarentegen snel toe, met name op het platteland, waar hard werken en een hard leven geen uitzonderingen zijn. Daar wordt je niet vet, daar heb je geleerd met weinig tevreden te zijn en daar is van ‘rust roest’ geen sprake, omdat je leeft van de tuin tot je er bij neervalt.
De tientallen studenten met wie ik 45 jaar geleden in Roemenië orthodoxe theologie studeerde werden veelal priester en voor het overgrote deel geen 65. Naast de belabberde gezondheidszorg in Roemenië zal de spreekwoordelijke dikke buik van de pope vast ook een doodsoorzaak zijn.
Kloosterlingen daarentegen nemen meestal niet in gewicht toe en bereiken vaak hoge leeftijden, in goede gezondheid. Opmerkelijk.
Kloosterlingen leven, net als keuterboeren, bij de seizoenen van tuin en boomgaard. Zij eten vis uit de vijver die zich naast menig klooster bevindt en nuttigen in tegenstelling tot de gemiddelde Roemeen amper (varkens)vlees en sterke drank.
‘Overdaad schaadt’ volgens het spreekwoord. Matigheid heeft blijkbaar wel een heilzaam effect. De kerkvaders schreven al voor dat een kloosterling niet zoveel moet eten dat deze met een overvolle maag van tafel gaat. Of het veelvuldige vasten onder orthodoxe kloosterlingen ook hun gezondheid bevordert betwijfel ik. Voor de gezondheid van de gemiddelde Roemeen zou vasten na al dat varkensvlees en al het andere vette eten daarentegen niet slecht zijn.
Kloosterlingen leiden een rustig, geordend leven. De kloosterregels van Pachomius en Benedictus kennen, niet toevallig, vaste tijden voor gebed en werk. Kloosterlingen leven in een ver van onze jachtige wereld vol stress gelegen klooster, zonder de onrust die televisie en krant dagelijks onder ons teweeg brengen. Rust, matigheid en regelmaat zijn blijkbaar niet slecht voor een mens. Kom daar eens om in een stad, waar geluidsoverlast en benzinedampen bijna alom aanwezig zijn.
Orthodoxe kloosterlingen en plattelanders zijn in tegenstelling tot flatbewoners veel in beweging dankzij de vele lichaamsbewegingen tijdens de urenlange kerkdiensten.
Op het Roemeense platteland is men veelal, net als in een klooster, grotendeels zelfvoorzienend. Op het platteland en zeker in heuvelachtige gebieden is niets naast de deur, dus is veel lopen om ergens te komen en je van de nodige spullen te voorzien heel gewoon. Menig grootmoeder blijft daardoor slank en fit. Grootvader legt vaak eerder het loodje, door roken en drankgebruik.
Kloosterlingen en plattelanders zijn niet voortdurend blootgesteld aan impressies en impulsen. Het leven kabbelt rustig voort. Doorlopende lijnen van geleidelijkheid vergen minder van een mens dan voortdurend blootstaan aan afwisseling, indrukken, multitasking en jetlags.
Met mate eten en drinken, onbespoten voedsel eten, veel bewegen, geen luchtverontreiniging, regelmaat, rust en stilte in plaats van stress zijn in een overbevolkt land en een consumptiemaatschappij niet eenvoudig te verwezenlijken. Dat alles vraagt om aandachtig, toegewijd leven, bewust keuzes maken.
In een orthodox klooster en op een dorp kan men dat alles wel vinden, met de nodige heilzame gevolgen.
Of spelen er nog andere factoren dan de hier genoemde een rol, wil een mens gezond oud kunnen worden?
[1] Bron: Manastirea Neamţ – foto Cezarika1
