Contact maakt cultuurbewust

0

Hans Feddema

Wijsheidsweb 4 december 2019, uit facebook 29-november 2019

Ik ben blij te wonen in de Leidse Binnenstad. Dat voelde ik vorig weekend weer door de vele happenings die ik kon bijwonen:

  • een gesprek tussen Maarten het Hart en zijn biograaf Onno Bonhof in de Centrale Bibliotheek, (hilarisch soms en grote opkomst);
  • een idee-café in Scheltema, waarin veel dialoog over de bomen, het groene in Leiden en hoe de stad duurzamer te maken (levendig en ook veel mensen) en
  • een groepsgewijze dialoog opgezet door Amnesty International over de vraag of er perspectief is, dat of hoe mensen — niet of veel minder racistisch — met elkaar omgaan.

Als definitie van racisme werd daarbij gegeven: het beoordelen of bejegenen van mensen op grond van dingen of kenmerken die er niet toe doen.

Rapenburg 100[1]

Amnesty International had het bekende Rapenburg 100 hiervoor afgehuurd, zodat er ook veel mensen van de Studenten-Ekklesia waren met haar diensten in de voormalige katholieke gotische Hooglandkerk, waarop ik uitkijk vanaf mijn studeerkamer.
Ook hier veel ontmoeting. In een cultureel diverse situatie is zoiets alleen maar goed. Dit in het kader van omgangskunde en contact, dat conflicten kan geven, maar ook in meerdere opzichten positief is.

Contact

Het positieve van contact bleek me al in m’n onderzoek als jonge antropoloog in Zuidelijk Afrika toen ik eens in een grote hut in een Tswanastam de vrouw zag huilen en protesteren — toen haar man van een familieoudstenbijeenkomst terugkwam, vertellend dat hij in het kader van het leviraat ingedragen was te ploegen voor de weduwe van zijn pas overleden en al begraven jongere broer — zeggend: ‘ik wil het niet’.

Ik vroeg haar later hoe dat kwam — omdat zij vroeger niet geprotesteerd had — en het toch hun cultuur was dat hij ook 1 keer per week bij de weduwe moest ‘slapen’, ­dit omdat kinderen zo belangrijk zijn bij de Tswana en zijn broer nog slechts 1 kind had.
Haar antwoord was dat zij net terug was van een maand werken in de keuken bij een blanke boer op ongeveer 100 km afstand van de stam. En dat al pratend met de vrouw des huizes bleek dat de blanken dit leviraat niet hebben. Zij had haar jaloezie vroeger onderdrukt maar nu niet meer.

Conclusie: ‘contact maakt cultuurbewust’.

[1] Bron: Rapenburg 100

Avatar foto

is antropoloog, voormalig universitair docent aan de VU, historicus, publicist en in de politiek onder meer een der oprichters van GroenLinks en oud-Statenlid van Zuid-Holland.

Schrijf een reactie