Hoofdredactie
Lucht — wegen van het hoofd — Boeddhistische en Advaita vedanta perspectieven — Boeddhistische perspectieven — Perspectieven vanuit de Advaita Vedānta
De perspectieven van het boeddhisme en de advaita vedānta zijn vormen van levenskunst met levensvisies, verhalen en praktijken, die ‘lucht-wegen’ tot wijsheid helpen te ontwikkelen. Het boeddhisme en de advaita vedānta zijn van oorsprong totaal verschillende verlossingswegen.
Het boeddhisme is ontstaan uit de leer van de Boeddha die leefde in de 5e eeuw v.o.j. Zijn boodschap was dat er een toestand bestaat zonder leed, voorbij leven en dood.
De Vedānta was in die tijd de uitleg en de commentaren op de Veda’s (offerteksten).
In de loop van de geschiedenis heeft het boeddhisme veel vedische elementen in zich opgenomen. Daaronder bevinden zich ook allerhande rituelen en theorieën over hemelen en hellen en verschillende soorten lichamen. De Veda’s zijn wat de verlossing betreft met name gericht op de vraag wat er gebeurt na de dood en hoe men na de dood verlost kan worden van de noodzaak om te worden wedergeboren.
Voor het boeddhisme is de wereld niets anders dan een illusie waarvan men zich tijdens het leven kan bevrijden. Pas in de 8e eeuw is door het werk van Shankara het idee van een verlossing tijdens het leven in de Vedāntaleer op genomen en is de term Advaita ontstaan. Advaita is een aparte stroming geworden naast de leer van de Veda’s. Er zijn in de loop van de tijd in India veel verschillende Advaita scholen ontstaan, een daarvan is de bekende Hare Krishna beweging.
Verlossing gebeurt door middel van praxis, vormen van op de ademhaling gebaseerde yoga en meditatie, en op basis van inzicht in de samenhang van de mens als microkosmos en de ordening van de macrokosmos.
Voor beide Indische tradities geldt dat een weg van inzicht in de oorsprong en essentie van de uiteindelijke (absolute en onbegrensde) werkelijkheid de sleutel tot bevrijding geeft.
De lotusbloem is in geheel Azië een zeer belangrijk symbool. Zowel in het hindoeïsme als boeddhisme is de lotusbloem min of meer heilig te noemen. Elk onderdeel en elk stadium van deze plant heeft een betekenis. De stengel: alle leven komt uit het water voort; het blad: de vruchtbare aarde; de bloem: de moederschoot; bloemknop: de maagdelijkheid; open bloem: de zon; het totaal: symbool van schoonheid, geluk en eeuwigdurende vernieuwing. De troon van de goden is een lotusbloem.