Paroles sur la dune

Fred de Haas, tekst, vertaling/ bewerking

Victor Hugo

Dit gedicht van de Franse dichter Victor Hugo komt pas tot volledige ontkieming in het hart van de ouder wordende mens.
Het is niet alleen het lot, maar ook de ‘plicht’ van de oudere mens om te verdwijnen.

In deze dagen van het jaar 2020 sterven er velen door de pandemie die in de wereld woedt. Artsen doen er alles aan om iedereen te redden. Maar als er geen plaats is op de Intensive Care zullen de ouderen plaats moet maken voor de jongeren.
Medici gaan het gesprek aan met kwetsbare, oudere mensen en moeten hen soms duidelijk maken dat hun tijd is gekomen en dat de keus tussen oud en jong onverbiddelijk zou kunnen zijn.

In onderstaand gedicht kijkt een mens terug op zijn leven en constateert dat herinnering gepaard gaat met spijt, dat smeken om voortzetting van het leven niet helpt en dat de avond langzaam valt.

Woorden op het duin

Où donc s’en sont allés mes jours évanouis?
Est-il quelqu’un qui me connaisse?
Ai-je encor quelque chose en mes yeux éblouis
de la clarté de ma jeunesse?

Tout s’est-il envolé? Je suis seul, je suis las ;
J’appelle sans qu’on me réponde ;
O vents! O flots! ne suis-je aussi qu’un souffle, hélas!
Hélas! ne suis-je aussi qu’une onde?

Ne verrai-je plus rien de tout ce que j’aimais?
Au-dedans de moi le soir tombe.
O terre, dont la brume efface les sommets,
suis-je le spectre, et toi la tombe?

Ai-je donc vidé tout, vie, amour, joie, espoir?
J’attends, je demande, j’implore;
Je penche tour à tour mes urnes pour avoir
de chacune une goutte encore!

Comme le souvenir est voisin du remords !
Comme à pleurer tout nous ramène!
Et que je te sens froid en te touchant, o mort,
noir verrou de la porte humaine!

Et je pense, écoutant gémir le vent amer,
et l’onde aux plis infranchissables;
L’été rit, et l’on voit sur le bord de la mer
fleurir le chardon bleu des sables.

Victor Hugo

Waar gingen al mijn dagen heen?
Kent mij nog iemand van voorheen?
Ligt in mijn ogen, haast verblind,
nog iets van klaarte van het kind?

Is alles weg? Ik ben alleen en moe.
Ik roep en krijg geen antwoord toe.
De zee! De wind! Ben ik een zucht,
een golfje op de vlucht?

Zal alles weg zijn wat ik min?
Van binnen valt de avond in
en nevel sluit de duintop af:
ben ik de schim, ben jij het graf?

Is alles óp aan vreugd en hoop?
Ik wacht, ik vraag, ik bid en loop en
kantel één voor één mijn kruiken
om nog, uit elk, één druppel te verbruiken!

Wat ligt herinnering dicht bij spijt,
bij tranen, bij bewogenheid!
Ik voel de kou die van de dood mij scheidt:
die zwarte grendel op de tijd!

Ik luister, peinzend: bitter kreunt
de wind; het barre water steunt.
De zomer lacht aan zee; en aan het strand
bloeit blauw de distel in het zand.

Vertaling/ bewerking FdH

^[1] Bron: Victor Hugo by Étienne Carjat 1876

Paroles sur la dune

Fred de Haas, tekst, vertaling/ bewerking

Victor Hugo