Kolonialisme voor beginners
Fred de Haas
Wie veel reist kan veel vertellen
(soms met leugens, bovendien).
Mag ik u even vergezellen
naar wat niet werd ingezien?
De winkel in ‘Koloniale Waren’
deed in kruiden, koffie, thee en
suiker zonder commentaar en
alles kwam van ‘Overzee’.
Soms paarde men de koffiegeur
aan een prent van Jean Sans Coeur[1]
waarop een man met ‘n machete
vrolijk kapte, zonder zweten.
Hij leek wat op een edelman
die stengels suikerriet moest keuren
of meteen te grazen nam,
gekleed in nationale kleuren.
Zo werd het Neerlands huisgezin
bij de naïeve neus genomen
want de waarheid ‘had geen zin’
en werd dus aan de geest ontnomen:
want van heel vroeg tot ‘s avonds laat,
al zwoegend in het riet,
stonden mensen, slaafgemaakt,
met niets in het verschiet.
En eens per jaar, in dichte rijen,
reed een Gouden Koets voorbij je
met veel koninklijk gezwaai
naar een paneel van Van der Waaij.
Noten
[1] Fictieve naam. De naam van de kunstenaar is onbekend.
[2] Bron: Een winkel in koloniale waren, tabak en sigaren (omstreeks 1900), Nijmegen ― fotograaf onbekend, Regionaal Archief Nijmegen
[3] Bron: Gravure Negre domestique aux isles de l’Amérique coupant des cannes à sucre (XVIIIème siècle) ― kunstenaar onbekend, Bibliothèque Nationale De France (BNF)
[4] Bron: Gouden Koets, panelen ‘Hulde der Koloniën’ (2014) ― Nicolaas van der Waaij, foto Minister-president Rutte
