Karin Glaubitz
Bron: atelierhetnarrenschip.nl/tijd (23 september 2017)
Bijna elke filosofieles vanaf groep 3 doen we altijd in alle klassen een kleine oefening met tijd.
Hoe lang denk je dat we doen over ons namen rondje bijvoorbeeld. Maar ook hoe lang doen we erover om een theateropstelling te maken?
Het is voor de kinderen een uitdaging en een manier om direct betrokken te zijn bij de les. Ik gebruik daar allerlei soorten zandlopers voor.
Ook zijn er altijd allerlei rollen voor kinderen; een tijdbewaker die de zandloper omdraait, een regisseur die bedenkt hoe we iets gaan doen en altijd een paar “tijdschatters”.
De kinderen zijn zo al doende bezig om waar te nemen en te onderzoeken welke invloed er is op tijd, hoe tijd beleefd wordt en hoe je met elkaar tijdbeleving kan delen of juist van elkaar afwijken. Naar aanleiding van deze ondersteunende oefening besluit ik om een les expliciet te besteden aan de tijd.
Eerst onderzoeken we de zandlopers.
Hoe komt het dat de ene zandloper eerder klaar is dan de andere?
“Er zit in de ene meer zand dan de andere. Nee, dat zand loopt zijn eigen snelheid. Het gat in het midden is groter of kleiner, daardoor komt het.
Hoe kunnen mensen nu precies weten hoeveel zand er in de zandloper moet? De makers weten het want ze hebben het er zelf in gestopt. Dan weten ze dat 60 seconden 1 minuut is. Ze gaan het testen met een stopwatch.”
Hoe kunnen we nu precies weten hoeveel tijd dat is?
De klas wordt verdeeld in groepjes en elk groepje krijgt een paar zandlopers met verschillende tijden: 30 seconden, 1 minuut, 3 minuten, 10 minuten.
Wat kan je doen in … minuten?
“Tandenpoetsen, huiswerk maken, rennen, slapen, ruzie maken, iemand bedanken, jezelf slaan, ontbijten, door de school rennen … en nog veel meer.”
Daarna bespreken we alle tijdsbelevingen in de grote groep. Daarna reageren de kinderen op elkaars tijdsbelevingen.
“5 minuten is voor mij te kort om te ontbijten, want ik eet brood. Ik drink alleen melk ’s ochtends dus ik ben zo klaar. Ik doe niet 10 minuten over het douchen want het water is koud.”
Hoe lang doe je over door de school rennen heen en terug ?
We maken weer met elkaar een inschatting en natuurlijk willen alle kinderen het wel even uitproberen. We bespreken een route met elkaar en een kind mag het uitvoeren.
Het duurt langer dan we hadden gedacht, want hij rende niet!
Hoe lang doe je over ruzie maken?
“10 of 20 minuten. Het duurt langer als je iets ergs hebt gezegd. Nee hoor, als je iets ergs hebt gezegd dan krijg je straf en dan duurt het niet lang. Het duurt bij mij wel 2 of 3 weken.
Lieve mensen maken korter ruzie. Soms duurt het langer, dan gaat iemand na de straf gewoon door. Als de bal tegen je hoofd komt kan je ruzie krijgen. Is dat zo? Als het per ongeluk gebeurde dan kan je dat uitleggen en dan heb je gewoon geen ruzie. Dat is niet altijd zo. Soms gaat iemand ruzie zoeken dan zegt hij “hoezo schiet jij zo maar op mijn hoofd?” Als er een baas is dan duurt ruzie minder lang.”
Van alle activiteiten die de kinderen hebben bedacht die een tijd kunnen hebben, heb ik kaartjes gemaakt. Steeds krijgen 2 kinderen een kaartje en we kiezen in de groep wat er langer duurt. Ik zet zandlopers op een rij in de kring en de kaartjes worden al pratend en denkend op de tijdlijn geplaatst.
