Chrisje Ronde
Wijsheidsweb, 6 oktober 2021
Op een gegeven moment kwam ik in mijn studie natuurlijk de “Venus van Willendorf” tegen. Het oudst bewaarde vrouwenbeeldje uit de geschiedenis.
Het beeldje is 11 cm groot en is gevonden in Oostenrijk in 1908.
Een vruchtbaarheidssymbool.
Hiervan heb ik een eigen interpretatie geschilderd en mijn Venus versiert met juwelen.
Het zijn tierlantijnen die de Overvloed aangeven en daarmee ook verwijzen naar het Grote Onbehagen.
De Engelse historicus Simon Schama (2005) heeft daar een indrukwekkend boek over geschreven. Ook de Nederlandse filosoof Ad Verbrugge schreef “Tijd van Onbehagen”.
Ik heb getracht om het in één enkel schilderij te tonen.
Een Grote Godin moeder die zichzelf laat zien in haar volle glorie.
Aan haar voeten de mensheid die toekijkt in de vorm van stenen (der Wijsheid)
Als je wat langer kijkt lijkt het of haar lichaam ons toelacht, of misschien wel uitlacht.
Haar tepels zijn alsof het haar ogen zijn en de venusheuvel is haar mond.
Dat heb ik niet bewust geschilderd maar het is een grappige bijkomstigheid die ik veel later ontdekte.
Ik herinner me nog dat tijdens het schilderen het zwart in haar kruis niet echt zwart wilde worden. Teken van vruchtbaarheid misschien, of opvang van emoties?
Deze godin werd als een soort icoon, mystieke betekenis van kracht.
Wat ook bij mij naar boven komt zijn de uitspraken van de antropoloog Ton Lemaire in zijn boek “Over de waarden van kulturen” (1976).
Op pag. 59 schrijft hij een citaat van Freud:
“… dat de komst van de burgerlijke beschaving ten koste gaat van een onderdrukking van de menselijke natuur en dat het proces van civilisering zodoende littekens nalaat in de ziel van individuen die erbij betrokken zijn …”
En in Lemaire’s boek “Filosofie van het landschap” komen woorden en uitdrukkingen voor die alles te maken hebben met dit schilderij.
Primitief, het Heiligen van het leven, religieuze betekenis van de Natuur, het Oer duister, Identiteit herwinnen en de Eeuwige Terugkeer van hetzelfde.
Steeds weer ga ik dit boek herlezen en op mijn manier betekenis aan geven.
[1] Bron: Venus van Willendorf (circa 25.000 jaar oud)
