Saudade ― Portugese fado’s bij het QFWF afscheid van Joke Koppius
Fred de Haas, toelichting, vertaling/ bewerking
Belos Tempos ― Vinte Anos (O Meu Primeiro Amor) ― Maria Madalena ― Lisboa Antiga ― Ai, Mouraria ― O Embuçado ― Coimbra ― Minha Mãe Foi Cigarreira ― Por Morrer Uma Andorinha ― Valeu A Pena
De fado van ‘de Gemaskerde’ is een klassieker geworden dank zij de ontwapenende vertolking van João Ferreira Rosa (1937-2017). Het is een zogenaamde ‘fado castiço’, een ‘pure’ fado over traditionele onderwerpen uit de tijd vóor 1910 toen Portugal nog een koninkrijk was en de adel in hoog aanzien stond.
Het Portugese volk heeft in wezen nooit een hekel gehad aan de adel en beschouwde die klasse als een onderdeel van de Portugese traditie die houvast bood en waarop je best trots mocht zijn. Daarbij kwam dat de aristocratie de fadomuziek hoog in het vaandel had staan en geregeld zangers en instrumentalisten uitnodigde om hun feesten en ontvangsten te verlevendigen. Zelf waren er ook leden van de adel die fado’s zongen en speelden. Ook zorgden ze er op die manier voor dat de fado een ‘gerespecteerd’ genre werd.
De fado van ‘de Gemaskerde’ is typisch van woordgebruik en zit vol lokale verwijzingen. Om die reden zijn er in de Nederlandse tekst bepaalde nuances weggelaten. Maar de geest van de oorspronkelijke versie wordt er getrouw in weerspiegeld.
Gezongen door João Ferreira Rosa
O Embuçado |
De Gemaskerde |
Noutro tempo a fidalguia E a história que eu vou contar E nesse salão dourado Mas certa noite houve alguém E ante a admiração geral |
Ooit op een dag in adellijke kringen En in een prachtige salon Diezelfde avond sprak een gast Toen deed de man zijn masker af De koning zei: ‘in deze woning |
Gabriel de Oliveira, Alcídia Rodrigues |
In de geest van de Portugese tekst, FdH |