Saudade ― Portugese fado’s bij het QFWF afscheid van Joke Koppius
Fred de Haas, toelichting, vertaling/ bewerking
Belos Tempos ― Vinte Anos (O Meu Primeiro Amor) ― Maria Madalena ― Lisboa Antiga ― Ai, Mouraria ― O Embuçado ― Coimbra ― Minha Mãe Foi Cigarreira ― Por Morrer Uma Andorinha ― Valeu A Pena
De fado van de moeder die sigaretten op straat verkocht behoort tot het genre van de ‘fado menor’(= de kleine fado). Dat houdt in dat de fadozanger(es) vrij is om een eigen melodie te maken bij de vaststaande woorden. De enige andere voorwaarde was dat hij/ zij zich moest houden aan het akkoordenschema.
De melodie die wordt gezongen door Amália Rodrigues is de melodie die het meest wordt gezongen en ooit vertolkt is door Felipe Pinto (1905-1968) die in de jaren 1930 een opname van het lied maakte.
Net als vele zangers had hij eerst allerlei baantjes en begon zijn carrière als zanger in een beroemd fadohuis, de ‘Ferro de Engomar’ (= Strijkijzer). In 1945 werd hij manager van Café Luso (= Portugees café) waar de grootste fadistas optraden voor mensen uit de middenklasse en hoger. Ook vonden diplomaten die bij de regering op bezoek waren hun weg naar zijn fadoclub.
Deze fado heeft een tragische inslag en een sfeer die onmiddellijk bezit van je neemt. De tekst illustreert op haast magische wijze de diepe band die een moeder kan hebben met een kind.
Minha Mãe Foi Cigarreira |
Mijn Moeder Ventte Sigaretten |
|
Minha mãe foi cigarreira A sua alma branca e pura, Coitadinha, já morreu Minha mãe, estrela perdida, |
Mijn moeder ventte sigaretten Haar zuivere ziel, zo blank, zo echt, Zij is nu dood, och arme, Moedertje, verloren ster, |
Felipe de Almeida Pinto, João Linhares Barbosa, Henrique Lopes do Rego, Francisco Duarte Ferreira |
|
[1] Bron: Felipe Pinto (jaren 1940) — fotograaf onbekend
