Saudade ― Portugese fado’s bij het QFWF afscheid van Joke Koppius
Fred de Haas, toelichting, vertaling/ bewerking
Belos Tempos ― Vinte Anos (O Meu Primeiro Amor) ― Maria Madalena ― Lisboa Antiga ― Ai, Mouraria ― O Embuçado ― Coimbra ― Minha Mãe Foi Cigarreira ― Por Morrer Uma Andorinha ― Valeu A Pena
Lisboa Antiga (oud Lissabon) is geen fado in de traditionele zin van het woord, maar een Portugees lied dat wel in het repertoire van alle fadistas (fadozangers) is opgenomen. Amalia Rodrigues (1920-1999), een van de bekendste fadozangeressen van de 20e eeuw, heeft het lied wereldbekend gemaakt.
Amalia Rodrigues en haar zus Celeste, eveneens een bekende fadozangeres, kwam uit een arm gezin dat in een van de oudste buurten van Lissabon woonde, de Alcántara, waar de Portugese muziek uit vele vensters klonk.
Op haar 20e was ze al een beroemde zangeres. Ze zou nog tientallen jaren blijven zingen. Toen Amalia stierf kondigde de Portugese regering een rouwperiode van drie dagen af.
Lisboa Antiga gaat over het oude Lissabon, de tijd dat Portugal nog een koninkrijk was met oude tradities. Bij gelegenheid liepen de stieren door de straten naar de arena. Dan waren er altijd een paar waaghalzen die een stier uit de groep isoleerden en hem uitdaagden. Die gewoonte noemde men de ‘espera’ (het wachten op de stieren).
Ook in het Spaanse Pamplona gebeurde – en gebeurt ― dit, soms met ernstige gevolgen. Zie voor zo’n gebeurtenis op de Azoren:
In dit lied komen onderwerpen aan bod als het historische Lissabon met zijn schitterende gebouwen, de rivier de Taag, de optochten, de eeuwenoude katholieke processies en de straatverkopers.
Gezongen door Amalia Rodrigues
Lisboa Antiga |
Oud Lissabon |
Lisboa, velha cidade, Olhai, senhores, Lisboa, de ouro e de prata, |
Lissabon, jij oude stad, Kijk eens, beste mensen, Lissabon, jij stad van goud en zilver, |
Raul Portela, José Galhardo, Amadeu dos Santos |
[1] Bron: Lisboa Antiga, Alfama — Maria Parque das Nações (P)