Fred de Haas, vertaling/ bewerking
Uit: Névoas de sonho (Droomsluiers) van Afonso Henriques Neto
Hoewel de poëzie van Neto vijftig jaar geleden werd geschreven reikt zijn uitgestoken hand tot over het heden. Hij maakte deel uit van stromingen als het Symbolisme, Modernisme en Surrealisme, maar ontwikkelde zijn eigen stijl. Hij houdt van dichters als Carlos Drummond de Andrade, Arthur Rimbaud, Federico Garcia Lorca, Rainer Maria Rilke, etc.
In onderstaand gedicht waarschuwt hij voor de waan van de dag en voor loze beloftes. Ook breekt hij een lans voor de geschiedenis van hen die altijd bedolven werd onder het geweld van diezelfde geschiedenis, voor mensen die nooit de kans hadden hun stem te laten horen. Zijn oproep vindt onder andere weerklank in de bestudering en het bekend maken van de geschiedenis van de slavernij en het trieste verhaal van de ‘tot slaaf gemaakten’ …
Dos olhos do não
se lhes derem Kennedy ou Kruschev ou De Gaulle
não acreditem nesta única realidade
neste implacável colar de conchas de ar
se lhes derem os códigos os gestos as modas
não acreditem nesta enlatada realidade
nesta implacável aranha de invisíveis fios
se lhes derem a esperança o progresso a palavra
não acreditem na imposta realidade
na implacável engrenagem das hélices de vácuo
aprendam a olhar atrás do espelho
onde a história jamais penetra
a profunda história do não registrado
aprendam a procurar debaixo da pedra
a estória do sangue evaporado
a estória do anônimo desastre
aprendam a perguntar
por quem construiu a cidade
por quem cunhou o dinheiro
por quem mastigou a pólvora do canhão
para que as sílabas das leis fossem cuspidas
sobre as cabeças desses condenados ao silêncio
Uit lege ogen
Mocht je De Gaulle of Kennedy of Chroesjtsjov krijgen,
geloof dan niet in dat unieke heden,
in die meedogenloze ketting lege schelpen.
Mocht je Regels, Gebaren en Manieren krijgen,
geloof dan niet in dat ingeblikte heden
en evenmin in dat meedogenloze spinnenweb van blinde draden.
Mocht je Hoop, Parool, Vooruitgang krijgen,
geloof dan niet in dat zo holle heden
en evenmin in dat meedogenloze raderwerk van loze schroeven.
Leer áchter de spiegel kijken
waar de geschreven geschiedenis nooit een voet zet,
lees het verhaal van mensen zonder canon.
Leer zoeken onder stenen
naar het verhaal van het verdampte bloed,
naar het verhaal van de ramp zonder naam.
Leer vragen naar
wie de stad heeft gebouwd,
naar wie de munt heeft geslagen,
naar wie het kruit voor ’t kanon heeft aangestampt,
zodat de lettergrepen van de Wet
worden uitgespuugd over het hoofd van hen
die veroordeeld waren tot de stilte.
[1] Bron: Afonso Henriques Neto (2021) — foto Lelearcher
