Henny Sol
4-12-2024; Uit: Yoga Vizier, www.yoganederland.nl 2025-2
Dat het niet goed gaat met onze planeet is duidelijk. Maar wat de oorzaak is en wat we dus moeten gaan doen is dat minder. Of we weten het wel maar hebben geen zin. De een vindt dit, de ander dat. We weten het zelf allemaal het beste. Of het nu gaat om oorlogen, klimaatverandering, de teruglopende biodiversiteit of de wereldwijde ongelijkheid. Graag hier de lusten en daar de lasten. Maar hoe zou een ander dat zien?
Begin november 2024 speelde Ajax in Amsterdam tegen Maccabi Tel Aviv. Dat leverde enorm veel gedoe op. Maccabi supporters die vuurwerk afstaken, voorbijgangers belaagden, een taxi vernielden, racistische leuzen riepen, Palestijnse vlaggen in brand staken en van gevels aftrokken. Andersom werden Maccabi supporters belaagd, uitgescholden, bespuugd, mishandeld en met vuurwerk bekogeld door pro-Palestina demonstranten. Kortom: het was aan beide kanten een beschamende vertoning van domheid, intolerantie en respectloosheid.
Wij en zij
De ene supporter is de andere niet en ook de ene demonstrant is de andere niet. In gehaaste berichtgeving verdwijnen dat soort subtiliteiten. Dan is het onderscheid tussen Maccabi supporters en Maccabi hooligans, tussen pro-Palestina demonstranten en relschoppers, al snel vergeten. Al is ook zo’n onderscheid nog te simpel.
Natuurlijk zijn de mensen in Israël boos op wat Hamas op 7 oktober 2023 gedaan heeft. Maar ook in Israël is niet iedereen even blij met hoe Netanyahu daarna tekeer is gegaan. Lang daarvoor ging Israël ook al tekeer; sowieso op de Westelijke Jordaanoever waar kolonisten stelselmatig Palestijnen — soms gewapenderhand — verjoegen en zonder zich te storen aan VN-resoluties of wat dan ook nederzettingen bouwden.
Ook de woede van Hamas, van de Palestijnen valt te begrijpen. Dat maakt het geweld van die 7 oktober niet acceptabel. Maar ook het geweld van Israël tegen de Palestijnen is nooit acceptabel geweest. Wat Israël tegenwoordig doet geeft blijk van arrogantie en een gebrek aan mededogen. En soms denk ik wel eens dat ze na wat er in WO II met hen is gebeurd toch eigenlijk beter zouden moeten weten. Het valt blijkbaar niet mee om iets te leren van wat je overkomt.
Met z’n allen!
Geert Wilders bleef benadrukken dat hij er is voor alle Nederlanders; al is het daar wel de vraag aan welke voorwaarden zo’n Nederlander volgens Wilders moet voldoen. Puur het feit dat je in Nederland woont maakt je zo te zien voor Wilders nog geen Nederlander.
Ook premier Schoof beweerde er te zijn voor alle Nederlanders en drong aan op “verbinden”. En dat dan in de betekenis van bruggen bouwen; om zo de kloof tussen ons en niet-ons te overbruggen. Niet-ons kan afhankelijk van bij wie je denkt te horen van alles zijn: asielzoekers, migranten, Joden, Marokkanen, maar ook oude witte mannen, hardcore PVV-kiezers als Henk en Ingrid, geboren en getogen Nederlanders, geslaagde ondernemers of gewoon de overheid in zijn geheel. Bruggen bouwen zodat je de overkant kunt bereiken, waar niet-ons bivakkeert, om daar eens te vragen wat niet-ons eigenlijk vindt.
We zijn al verbonden
Dat willen verbinden komt voort uit de vooronderstelling dat we niet verbonden zijn; want anders is dat verbinden onzin en volkomen overbodig. Feitelijk vormen we met zijn allen in Nederland echter al eeuwen een uiterst complex netwerk van miljoenen individuen. Die zijn weliswaar allemaal anders maar ook op ontelbare manieren met elkaar verbonden. De kloof die overbrugd moet worden bestaat slechts in het denken. En denken leidt tot doen. Als de feitelijke verbondenheid niet onderkend wordt in denken zal alles wat je doet die bedachte kloof tussen ons en niet-ons vergroten.
De jarenlange weigering van allerlei partijen om in een coalitie met de PVV te gaan zitten is zo gezien eigenaardig. Want ook de mening van een PVV kiezer telt. Het negeren van die mening werkt uiteindelijk polariserend. De opkomst van extreem rechts is ook een uiting van diepe ontevredenheid met het gevoerde overheidsbeleid. Teveel burgers voelden zich niet gehoord en dat mogen de midden en linkse partijen zichzelf aanrekenen. Als ook extreem rechts niet met werkelijke oplossingen komt zal het stokje vanzelf weer bij de midden en linkse partijen terechtkomen. Een nieuwe ronde met nieuwe kansen.
Ons denken is stuk
Ook als ik val en een schaafwond op mijn knie heb ga ik verbinden. Verbinden doe je als je je bezeerd hebt, als er iets stuk is; om dat wat stuk is weer heel te maken. Er hoeven geen bruggen te worden gebouwd; het wemelt al van de bruggen. Waar het aan ontbreekt is de wil of misschien nog liever de behoefte om die bruggen ook eens over te steken om te horen hoe niet-ons tegen alle kwesties aankijkt. En ook werkelijk te luisteren. Naar Joden en Palestijnen, naar Marokkanen, oude witte mannen, Henk en Ingrid en ja ook de overheid. Ons denken is stuk. Ons denken moet verbonden worden.
We zien ons eigenbelang en veel minder wat dat eigenbelang voor niet-ons zal betekenen. Al is het ook nog zeer de vraag of dat eigenbelang dat we najagen ook op lange termijn in ons eigen belang is.
In Nederland mag je in principe roepen wat je wil; dat is het recht op vrijheid van meningsuiting. Maar bij een recht hoort ook de plicht om te erkennen dat een ander datzelfde recht heeft. We staan op onze rechten maar vergeten onze plichten. Dan kom je nooit tot een samen-leving, dan blijft het altijd een hoop beschamend en respectloos gedoe.
Vergeet dat bruggen bouwen maar. Verbind je denken!
Noten
[1] Bron: Amsterdam – illustratie ArtTower, pixabay
[2] Bron: Gaza — Save_Palestine, ai gegenereerd, pixabay
[3] Bron: De magere brug — foto Medienservice, pixabay
[4] Bron: Verbanden — afbeelding GDJ, pixabay
[5] Bron: Verbandtrommel — afbeelding Peggy_Marco, pixabay
